معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی در گفت‌وگو با ایلنا:
اطلاعیه راه‌آهن درباره عدم مجوز قطار افغانستان-ترکیه خلاف واقع است/ بار در خاک ایران متوقف شد + عکس
معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی گفت: اگر به این بار اجازه انتقال از این مسیر داده نشود تمام این محموله از کریدور لاجورد منتقل و ترانزیت خواهد شد یعنی از مسیر افغانستان- ترکمنستان- دریای خزر به ترکیه می‌رسد. جمهوری اسلامی ایران ، پیشنهاد تشکیل این کنسرسیوم ذیل وزارت راه و شهرسازی و وزارت امور خارجی را داد تا بار افغانستان به جای عبور از پاکستان و ترکمستان، از مسیر ایران به ترکیه برسد و تشکیل این کنسرسیوم و فعال شدن این کریدور ترانزیتی مورد تاکید مسئولان جمهوری اسلامی ایران هم است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، چند روز گذشته اعلام شد که اولین قطار ترانزیتی اقغانستان به ترکیه وارد ایران می‌شود و افغانستان کریدور ترانزیتی ایران را برای انتقال این بار انتخاب کرده است. اما طبق خبر رسیده به ایلنا، راه‌اهن جمهوری اسلامی ایران اجازه عبور به این بار را نداد که پس از انتشار این خبر، راه‌آهن آن را تکذیب و اعلام کرد که اساسا باری وارد خاک ایران نشده بود.
اسنادی به دست ایلنا رسیده که ضمن تایید خبر ایلنا، ادعای راه‌آهن را تکذیب می‌کند. همچنین در این باره مقام مسئول از کنسرسیوم توسعه ریلی در گفت‌وگو با ایلنا نسبت به اتفاقاتی که رخ داده شفاف‌سازی کرده است که البته این اولین واکنش کنسرسیوم توسعه ریلی است و پیش از این هیچ اطلاع‌رسانی رسمی و غیر رسمی در این باره نداشته است.
جواد طاهرافشار، معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا با اشاره به جزییات توقف بار سنگ آهن افغانستان در ایران گفت: ورود این بار تجاری بر اساس دستور مدیران بالاستی وزارت راه و شهرسازی و در رقابت با کریدور لاجورد(کریدوی که استان هرات غربی افغانستان آغاز می‌شود و تا بندر ترکمن باشی در ترکمنستان ادامه می‌یابد) انجام شد و قرار بر این است که ادامه هم داشته باشد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مشکل حل شده و این بار امکان عبور دارد، اظهار داشت: اعلام شده که مشکل ادامه عبور این بار از مسیر ایران حل شده است و این قطار از ایران عبور می‌کند اما نمی‌دانیم برای قطارهای بعدی در این مسیر مشکلی پیش می‌آید یا نه؟ و قابل پیش‌بینی نیست.
معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره اظهارنظر اخیر راه‌آهن مبنی بر عدم دریافت مجوز برای عبور این قطار چیست؟ آیا این بار بدون دریافت مجوز قصد عبور از مسیر ایران را داشت؟ تاکید کرد: دقیقا از یک ماه گذشته نامه نگاری‌های متعدد و مجوزهای مختلف اخذ شده و در تاریخ 20 فروردین ماه گذشته نامه وزارت کشور و استانداری خراسان رضوی مبنی بر اعلام ورود بار ترانزیت از محور ریلی افغانستان به مقصد ترکیه از شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران به صورت کتبی به راه‌آهن ارسال و اعلام شد و اظهارات اخیر معاون راه‌آهن را خلاف واقع می‌دانیم. تا این لحظه هم کنسرسیوم هیچ مصاحبه رسانه‌ای در این باره نداشت و از اینکه این موضوع باعث بهره‌برداری رسانه‌های معاند شده ابزار تاسف می‌کنیم.
طاهرافشار گفت: بار در حال حاضر در خاک ایران متوقف شده‌است بنابراین اعلام اینکه بار وارد خاک ایران نشده درست نیست.
وی درپاسخ به این سوال که در صورت عدم حل این مشکل، بار از چه مسیری عبور داده می‌شد؟ ادامه داد: اگر به این بار اجازه انتقال از این مسیر داده نشود تمام این محموله از کریدور لاجورد منتقل و ترانزیت خواهد شد یعنی از مسیر افغانستان- ترکمنستان- دریای خزر به ترکیه می‌رسد. در گذشته این محموله بار سنگ تالک که از مبدا افغان به ترکیه از مسیر پاکستان و بندر کراچی یا گوادر از مسیر دریایی به اروپا می‌رسید، پس از آن کریدور لاجورد به عنوان کریدور موازی مطرح شد که بار از مسیر ترکمستان به ترکیه و از انجا به اروپا می‌رسید.
معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی افزود: جمهوری اسلامی ایران در رقابت با این دو کریدور برای افزایش سهم ترانزیت در منطقه، پیشنهاد تشکیل این کنسرسیوم ذیل وزارت راه و شهرسازی و وزارت امور خارجی را داد تا بار افغانستان به جای عبور از پاکستان و ترکمستان، از مسیر ایران به ترکیه برسد و تشکیل این کنسرسیوم و فعال شدن این کریدور ترانزیتی مورد تاکید مسئولان جمهوری اسلامی ایران هم است.
وی درباره برخی از اظهارات مبنی بر اینکه خط خواف- هرات آمادگی عبور قطارهای باری را ندارد، گفت: از دو سال گذشته این کنسرسیوم برای مدیریت خطوط ریلی در افغانستان تشکیل شد. تمام اقدامات اولویت دار برای رفع نواقص خط انجام شد و خط خواف- هرات آماده بهره‌برداری شد و در 6 ماهه گذشته همانطور که در اطلاعیه راه‌آهن هم اعلام شده، 16 رام قطار عملیاتی سنگین و با 20 واگن از این خط عبور کرده است. این خط پس از اصلاح آسیب‌های ناشی از تحولات افغانستان و بمب‌گذاری‌ها و سرقت‌ها، با مدیریت این کنسرسیوم و پشتیبانی راه‌آهن از اواخر سال 1401 به بهره‌برداری علمیاتی رسید و از ترکیه هم دو رام قطار به از مسیر خط آهن به افغاستان عبور کرد.
طاهر افشار ادامه داد: ضمن اینکه مسئولیت تامین امنیتی و فنی خط از نقطه صفر مرزی تا عمق افغانستان بر عهده کنسرسیوم ریلی و اداره خط آهن افغانستان است و مسئولیتی متوجه راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نیست. از طرفی هم تامین لکوموتیو و واگن و تامین پرسنل، بیسیم، لکوموتیو امداد و تعمیرات بر عهده کنسرسیوم ریلی است و هیچ خدماتی از شرکت راه‌آهن در خاک افغانستان استفاده نمی‌شود. بنابراین مسئولیتی بر دوش راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نیست ضمن اینکه هیات حاکم سرپرست افغانستان هم در تاریخ 1402.9.16 قرارداد بهره‌برداری کامل از خطوط استاندارد فعلی افغانستان یعنی خط خواف- هرات با این کنسرسیوم را با افغانستان منعقد کرده‌است.
وی همچنین درباره ساختار و هویت کنسرسیوم توسعه ریلی و اینکه آیا ذی‌نفع آن بخش خصوصی یا شرکتی از افغان است، گفت: این کنسرسیوم ذیل وزارت راه و شهرسازی با حضور بزرگترین شرکت های ریلی ایران و با ابتکار نماینده ویژه رییس جمهوری در امور افغانستان تشکیل شد و فعالیت دارد که ذیل مدیریت نماینده ویژه رییس جمهوری و با نظارت وزارت راه و شهرسازی ماموریت محول شده را به اجرا می‌رساند. علاوه بر شرکت‌های بزرگ نیمه دولتی ریلی، صندوق راه‌آهن هم در این کنسرسیوم حضور دارد و اساسا با ابلاغ وزیر راه و شهرسازی قرارداد بهره‌برداری این کنسرسیوم در افغانستان منعقد شده است.
معاون حمل و نقل کنسرسیوم توسعه ریلی تاکید کرد: هرگونه منافعی که در داخل خاک ایران عاید این کنسرسیوم شده را تکذیب می‌کنیم و تمام حق دسترسی و درآمد و مبالغ شامل حال راه‌آهن می‌شود.
