یکصد اثر تاریخی تهران در انتظار ثبت ملی/ مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران: از ۳ هزار اثر تاریخی تهران تنها ۳۰۰ اثر ثبت ملی شده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، چندی پیش بود که انتشار خبر تلاش برای تخریب ساختمان سینگر تهران در این خبرگزاری با واکنش‌های متعدد مواجه شد و سرانجام کار به جایی رسید که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرد مالکین ساختمان تاریخی سینگر تهران حق تخریب این اثر را ندارند.

بعدتر اعلام شد که ساختمان نخستین سینمای تاریخی تهران به نام سینما خورشید در محله لاله زار این شهر نیز قرار است دستخوش تخریب برای ساخت و ساز مدرن قرار بگیرد. چون این ساختمان ۱۰۶ساله تهران ثبت ملی نشده بود، زمزمه‌های تخریب آن بلند شد و اینبار هم شهرداری تهران و اداره کل میراث فرهنگی این استان زمزمه‌های تخریب این ساختمان تاریخی را با بوروکراسی اداری و صدور دستورعدم تخریب بنا خاموش کردند.

وضعیت آثار تاریخی شهر تهران به گونه‌ای است که گویی نه تنها سرکشی مداوم به آن‌ها انجام نمی‌شود، بلکه مدیران شهرداری و اداره میراث فرهنگی استان هم ظاهرا برای تعیین تکلیف بناهای تاریخی رها شده شهر اقدامی نمی‌کنند. در این شرایط طبیعی است که هر ازگاه خبرهایی از تلاش برای تخریب یک خانه تاریخی در تهران شنیده می‌شود که گاه مالکین این آثار با انجام اقدامات تخریبی زمینه‌سازی برای انهدام آثار تاریخی شهر تهران را با توجه به ارزش افزوده زمین و ساخت و ساز در پایتخت فراهم می‌کنند.

اما تهران چه تعداد اثر تاریخی دارد و وضعیت ثبت ملی این آثار و شیوه حفاظت از آن‌ها چگونه است؟ خبرگزاری ایلنا در گفتگو با علی طلوعی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران، وضعیت آثار و بناهای تاریخی شناسایی شده و ثبت نشده شهر تهران را جویا شد و از او پرسید چرا عزم جدی میان مدیران شهرداری و میراث فرهنگی برای ثبت ملی بناهای تاریخی واجد ارزش پایتخت دیده نمی‌شود؟

ثبت ملی ۳۰۰ اثر از ۳ هزار بنای تاریخی تهران

علی طلوعی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران با اعلام این که بیش از ۳ هزار بنای تاریخی در شهر تهران شناسایی شده است به ایلنا گفت: از این تعداد بنای تاریخی شناسایی شده تنها بیش از ۳۰۰ بنای تاریخی ثبت ملی شده اند.

او فرایند ثبت ملی بناهای تاریخی در شهر تهران را بسیار پیچیده اعلام و تاکید کرد: فرایند ثبت ملی آثار تاریخی بسیار پیچیده و بغرنج شده است. ثبت ملی آثار تاریخی پیشتر اینقدر دشوار نبوده است. اما اکنون برای این که یک اثر تاریخی در تهران ثبت ملی شود باید از یک هفت خوان گذشت. پروسه‌ای که هم زمانبر است و هم باید دید آیا در نظام اولویت‌های وزارت میراث فرهنگی قرار دارد یا خیر؟ حتی اگر در نظام اولویت‌ها هم قرار داشته باشد ممکن است در طول زمان، ثبت ملی یک اثر از نظام اولویت‌ها خارج شود.

بلاتکلیفی در ثبت ملی ۱۰۰ اثر تاریخی تهران

مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران با گلایه از بلاتکلیف بودن پرونده‌های ثبت آثار تاریخی شهر تهران در وزارت میراث فرهنگی گفت: همین حالا بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی تهران که همه کارهایش انجام شده و شناسنامه آن‌ها نیز تدوین شده و در انتظار تصمیم شورای ثبت ملی آثار تاریخی در وزارت میراث فرهنگی و نوبت برای ثبت ملی مانده است.

طلوعی با اعلام اینکه بیش از ۱ میلیون اثر تاریخی در کل کشور شناسای شده که قابلیت ثبت ملی دارند، افزود: در این شرایط تنها ۴۲ هزار اثر تاریخی کشور در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌اند. بنابراین موضوع ثبت ملی آثار تاریخی فقط مربوط به آثار تاریخی شهر تهران نیست.

راه حفاظت از بناهای تاریخی حساسیت مردم و رسانه‌هاست

مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران در پاسخ به سوال ایلنا درباره وضعیت ثبت ملی سینما خورشید به عنوان نخستین سینمای تاسیس شده در ایران واقع در محله لاله زار، گفت: احتمالا بنای تاریخی سینما خورشید تهران به لحاظ شاخص بودن این اثر در فهرست نظام اولویت‌های اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ثبت شده است.

طلوعی درباره وضعیت حفاظت از آثار تاریخی ثبت ملی نشده تهران از جمله سینما خورشید تا زمان ثبت ملی این آثار اعلام کرد: راه حفاظت از آثار شاخص برخورد اداری نیست بلکه راه حفظ آثار تاریخی چه در تهران و چه در سطح کشور حساسیت رسانه‌ها و مردم است تا مراقبت از آن‌ها با اطلاع‌رسانی عمومی انجام شود. اگر این کار به مردم و رسانه‌ها سپرده شود حتما بناهای تاریخی کشور حفاظت می‌شوند. همانطور که تخریب ساختمان سینگر تهران با ورود به موقع رسانه‌ها و مردم متوقف شد و این بنا مورد حفاظت قرار گرفت.