به گزارش خبرنگار مهر، معضلات فوتبال دولتی یکی از مباحث همیشگی و ثابت فوتبال ایران بوده که سال هاست در خصوص آن موضوعات مختلفی مطرح می شود. باشگاه های تحت نظر شرکت ملی صنایع مس ایران و مشخصا دو باشگاه مس رفسنجان و کرمان در دو فصل اخیر روزها و شرایط عجیب و حتی غیر قابل قبولی را سپری کرده اند.
شرکت مس در حال حاضر مالکیت مشترک چهار باشگاه مس رفسنجان، مس کرمان ، مس شهربابک و مس و سونگون در لیگ های برتر فوتبال و لیگ دسته اول بر عهده دارد.
تیم های مس در مقطعی از برترین و بهترین تیم های ورزشی ایران در رده های مختلف بودند. دوران شکوفایی مس کرمان در لیگ برتر و حضور موفق در لیگ قهرمانان آسیا و یا صعود مس رفسنجان به لیگ برتر و نتایج قابل قبول این تیم یا کسب رتبه پنجم لیگ و صعود به فینال جام حذفی فراموش نمی شود.
با این وجود بررسی اتفاقات دو فصل اخیر و ماجرای رسوایی و پرونده جنجالی مس رفسنجان در فصل گذشته و سوء مدیریت و شرایط بحرانی فصل جاری یا سقوط ، ناکامی و بی ثباتی مس کرمان و وضعیت نامناسب این تیم در لیگ دسته اول نشان می دهد در بخش ورزش شرکت مس و نحوه مدیریت باشگاهها در این شرکت مشکلات جدی وجود دارد.
عدم نظارت در پرونده فساد
شرکت مس شاکی اصلی پرونده فساد باشگاه مس رفسنجان است و پیگیری های جدی در خصوص روند بررسی تخلفات و احکام متهمان این پرونده از جانب شرکت مس انجام شده با این وجود نمی توان فراموش کرد که اگر نظارت کافی، درست و به موقع نسبت به عملکرد مدیران باشگاه در سال های گذشته وجود داشت و یا اگر در مرحله انتخاب مدیران دقت نظر بیشتری صورت می گرفت بزرگ ترین پرونده فساد فوتبال ایران با محوریت نام مس رفسنجان شکل نمی گرفت و نمی توان از قصور مسئولین وقت شرکت نسبت به رقم خوردن چنین تخلفات گسترده ای به سادگی گذشت.
هرچند در ماه های اخیر شنیده شده برخی حامیان متخلفین این پرونده به دنبال پس گرفتن شکایت از جانب شرکت مس و مختومه شدن پرونده بودند که این اقدامات هم نتیجه ای نداشته و مرجع قضایی همچنان پیگیر موضوع این پرونده تا حصول نتیجه است.
مالکیت مشترک و مجوز حرفه ای
باشگاه مس رفسنجان در دو فصل گذشته موفق به دریافت مجوز حرفه ای نشد و در فصل جاری علاوه بر مشکلات مدیریتی و قرار گرفتن در پله های پایینی جدول در صورتی که با کسب نتایج ضعیف سقوط نکند در صورت عدم جذب مجوز حرفه ای در سومین فصل پیاپی سقوط خواهد کرد.
شرکت مس مالکیت مشترک چهار باشگاه در لیگ برتر و لیگ دسته اول را در اختیار دارد و از سال گذشته گفته می شد با تغییر مالکیت یکی از این باشگاهها ، مشکل کسب مجوز حرفه ای حل می شود که تا کنون حداقل اطلاع رسانی دقیقی در این مورد انجام نشده است.
در سال گذشته روند معرفی رسمی هیات مدیره و مدیرعامل مس رفسنجان نیز انجام نشده بود و حتی صورت های مالی این باشگاه بدون تایید هیات مدیره قابل بارگذاری در سامانه AFC نبود. در صورتی که این مشکلات ساختاری و مدیریتی هم رفع نشود و باشگاه مس رفسنجان نتواند مجوز حرفه ای دریافت کند بدون تردید مسئولیت ناکامی در سومین فصل پیاپی برای کسب این مجوز مستقیما بر عهده شرکت مس است که مالکیت باشگاه مس رفسنجان را بر عهده دارد.
بحران بدهی ها و بودجه
بر خلاف سایر باشگاههای صنعتی تیم های تحت نظر شرکت مس همواره در سال های اخیر بدهکار و دچار مشکلات متعدد مالی بوده اند. از سویی شرکت مس مدعی است که همواره بودجه این باشگاهها را به موقع و به اندازه طبق مصوبات قانونی پرداخت کرده و از سویی باشگاهها ، مدیران و سرمربیان آنها از مشکلات مالی گلایه می کنند.
بررسی وضعیت پرونده های مس رفسنجان در کمیته وضعیت فدراسیون فوتبال هم نشان می دهد تقریبا هر مربی و بازیکنی که از این باشگاه جدا می شود باید با شکایت به فدراسیون به دنبال دریافت مطالباتش باشد.
اگر میزان هزینه های این باشگاهها بیش از بودجه مصوب است چرا نظارت و رسیدگی بر این نوع مدیریت در طول سال های اخیر وجود نداشته که در هر فصل شاهد افزایش بدهی های باشگاههای تحت نظر شرکت مس هستیم؟
در فصل جاری مجموعا 585 میلیارد تومان به باشگاههای تحت نظر شرکت مس اختصاص پیدا کرده که 285 میلیارد تومان سهم باشگاه مس رفسنجان است. از ابتدای فصل تاکنون چه در زمان حضور محرم نویدکیا و چه مسعود شجاعی همواره بازیکنان و اعضای کادر فنی از عدم پرداخت به موقع هزینه ها و دستمزد بازیکنان و اعضای تیم گلایه کرده اند.
در ابتدای فصل جاری به دلیل عدم پرداخت بدهی های باشگاه مس رفسنجان ، تیم محرم نویدکیا بدون ثبت قرارداد بازیکنان جدید در اولین بازی لیگ برتر مقابل تراکتور به میدان رفت و پنجره نقل و انتقالاتی این تیم در ابتدای نیم فصل هم بسته بود!
چگونه ممکن است با وجود بودجه مشخص در هر فصل همچنان این باشگاه بدهکار بوده و به گفته سرمربیان و بازیکنانش همواره قادر به پرداخت به موقع دستمزدها نبوده و به دلیل ده ها میلیارد بدهی در طول هر فصل بارها با مشکل بسته بودن پنجره مواجه باشد؟
چرا تاکنون باشگاههای صنعتی سپاهان، ذوب آهن ،فولاد، گلگهر، آلومینیوم یا حتی چادرملویی که اولین فصل حضور خودش را در لیگ برتر را تجربه می کند شاهد چنین اتفاقات تلخی نبوده اند؟
قول حمایت از محرم چه شد؟
در ابتدای فصل جاری تصویری از ملاقات محرم نویدکیا سرمربی مس رفسنجان با مدیرعامل شرکت مس منتشر شد که بر اساس خبر اعلام شده نویدکیا با قول حمایت همه جانبه شرکت قرارداد خودش را تمدید کرد و تصمیم گرفت یک فصل دیگر با باشگاه مس همکاری کند.
چندی بعد نویدکیا در یک نشست خبری اعلام کرد به قول هایی که داده شده عمل نشد و او و تیمش مورد حمایت قرار نگرفتند. نویدکیا رفت ، مسعود شجاعی انتخاب شد، شجاعی رفت و پورموسوی انتخاب شد اما مشکلات همچنان پا برجاست ، مس رفسنجان در قعر جدول با بودجه 285 میلیاردی یکی از مدعیان سقوط است و هر روز اخبار باورنکردنی در اطراف این تیم شنیده می شود که دلیل وضعیت بحرانی مس را در این فصل نشان می دهد.
با توجه به اینکه باشگاههای مس مورد علاقه و توجه مردم شهرهای کرمان،رفسنجان، شهربابک و یا حتی منطقه ورزقان قرار دارند به نظر می رسد عدم شفاف سازی و سکوت شرکت مس در خصوص این موضوعات راهگشا نیست و باید پاسخ و توضیح مشخصی در خصوص این مسائل وجود داشته باشد.
کمیته ورزش چه می کند؟
مجموعه ای تحت عنوان کمیته ورزش در شرکت مس شکل گرفته که به وضعیت باشگاههای مس نظارت می کند. آخرین تصویر ثبت شده از این مجموعه به جلسه فسخ قرارداد محرم نویدکیا بازمی گردد. حاضران در تصویر به نحوی از توافق برای فسخ قرارداد با محرم نویدکیا شاد و خوشحال هستند گویی که یک سرمربی جدید را برای هدایت مس انتخاب کرده اند، نه اینکه برای فسخ قرارداد سرمربی سابق مس پس از دو ماه بلاتکلیفی با او به توافق رسیده اند!
این تصویر گویای عدم شفافیت در نقش و ساز و کار اداره باشگاههای مس در فوتبال حرفه ای است. اگر مدیریت و اداره باشگاهها به خود باشگاه سپرده شده و شرکت مس نقش مستقیمی در آن ندارد چرا توافق برای فسخ قرارداد نویدکیا در کمیته ورزش اتفاق میافتد؟ اگر کمیته ورزش مسئول اداره امور باشگاههاست مدیران عامل چه می کنند؟
چگونه می توان پذیرفت که کمیته ورزش نقش نظارت و بررسی عملکرد باشگاهها را بر عهده دارد اما در خصوص نحوه عملکرد مدیران و باشگاهها پاسخگو نیست و به طور مثال در دو هفته اخیر هیچ واکنشی از جانب کمیته ورزش و یا شرکت مس نسبت به موضوعات مطرح شده در رفسنجان دیده نمی شود؟
کمیته ورزش بر روند انتخاب مدیرعامل، اعضای هیات مدیره، سرمربی و اعضای کادر فنی نظارتی ندارد که ماجرای ورود دستیاران باشگاه داماش به مس رفسنجان تا این حد خبرساز می شود؟ چه ساز و کار و شاخصه هایی برای انتخاب مدیران باشگاهها مس وجود دارد و این انتخاب بر اساس کدام استاندارد انجام می شود که این باشگاهها را در این وضعیت بحران زده بی ثبات قرار داده است؟
آیا شرکت مس در انتخاب مدیران باشگاههای وابسته مستقل عمل می کند و در این امور توصیه پذیر نیست یا اینکه اداره و تصمیم گیری در مورد باشگاهها را به مسئولین و یا حتی نمایندگان شهرها واگذار کرده و تنها مسئول پرداخت بودجه مصوب به آنهاست؟
از کرمان تا رفسنجان ، مرحمت فرموده ما را مس کنید
ختم کلام اینکه حال و روز باشگاههای مس در ورزش مصداق همان ضرب المثل معروف است که «از طلا گشتن پشیمان گشته ایم، مرحمت فرموده ما را مس کنید»!
مس کرمان با تغییرات مداوم و مستمر در سطوح مدیریتی و فنی دیگر حتی مدعی صعود دوباره به لیگ برتر هم نیست ، تیم های مس رفسنجان یک به یک در حال سقوط هستند، کار والیبال آقایان که تمام شده ، فوتسال بانوان هم سقوط کرد و فوتبال آقایان با هزینه ای بیشتر از برخی باشگاهها مانند چادرملو، خیبر، آلومینیوم و حتی ذوب آهن در رتبه چهاردهم جدول امیدوار به ادامه ناکامی تیم های قعر جدول است تا در لیگ برتر بماند.
بررسی عملکرد سایر باشگاههای صنعتی خصوصا باشگاهی مانند آلومینیوم یا حتی مشاهده شرایط باشگاه گلگهر که در سال های اخیر همواره با آرامش و ثبات به فعالیت خودش ادامه داده نشان می دهد تا زمانی که ساز و کار مشخص و شفافی برای نحوه اداره باشگاههای مس وجود نداشته باشد و نگرش موجود تغییری نکند شرایط تاسف برانگیز موجود تغییر نخواهد کرد و تیم های مسی که مورد علاقه و توجه مردمان شهرهای استان کرمان یا ورزقان قرار دارند با کسب نتایج ضعیف و بی توجهی به نیروهای بومی و متخصص موجب سرخوردگی و دل زدگی بیشتر خواهند شد.
به نظر می رسد مشکل اصلی ورزش مس تعدد تصمیم گیرندگان بدون تخصص لازم و عنصر مهم پاسخگویی است. متولی وضعیت موجود ورزش در باشگاههای مس مشخص نیست و کسی وجود ندارد که در این مورد به صورت شفاف و دقیق توضیحی بدهد. مشکل اصلی فقدان شفافیت در خصوص نحوه تصمیم سازی و انتخاب مسئولین و مدیران باشگاهها است که هنوز کسی نمی داند به طور مثال برای انتخاب مدیرعامل مس رفسنجان به کدام شاخصه ها توجه شده؟ چه گزینه هایی وجود داشته اند؟ چه معیارهایی بررسی شده و در نهایت چه کسی مسئولیت نتایج این انتخاب را بر عهده می گیرد؟
