مقایسه تولید علم قبل وپس از انقلاب/پیشرفت‌ دفاعی با علم بومی

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، پیشرفت‌های ایران در حوزه‌‌های علمی و فناوری پس از دوران انقلاب اسلامی برای افرادی که اکنون در دوران میانسالی قرار دارند و سختی‌های سالهای قبل از انقلاب را از نزدیک احساس کردند، پوشیده نیست اما بیان و تصور این پیشرفتها برای نسلی که دوران قبل از انقلاب و سختی‌های آن روزها را احساس نکردند و همواره در فضای پس از انقلاب زیستند کمی سخت است.

برای مرور این پیشرفتها با یکی از اساتید که خود از نسل‌های گذشته است و روند این پیشرفتها را از نزدیک و با تمام وجود احساس کرده است گفتگو کردیم.

محمدرضا ابن‌الدین حمیدی، عضو هیئت علمی دانشگاه در این زمینه با اشاره به اینکه درباره پیشرفتهای ایران پس از انقلاب اسلامی به قدری سند و مدرک است وجود دارد که بیان آنها اغلب توضیح واضحات است، گفت: با این وجود این اطلاعات متقن و درست به گوش برخی از افراد جامعه نرسیده است و لازم است همواره آنها را مرور کنیم.

وی با اشاره به رشد تولید علم کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: بهترین شاخص و سنجه که میزان تولید علم در کشورها را نشان می‌دهد، انتشار مقالات علمی کشورها در پایگاههای بین‌المللی است. طبق مستندات و گزارش‌های پایگاه علمی تامسون رویترز (موسسه اطلاعات علمی ISI )که از معروفترین و معتبرترین پایگاههای علمی دنیا است و هر ساله اطلاعاتی را درباره تولید علم کشورها ارایه می‌دهد، تولید علم ایران طی 45 سال اخیر رشد فراوانی داشته است. موضوعی که با مقایسه تولید علم ایران در سالهای 55، 56 و  57 با سالهای اخیر به خوبی قابل دستیابی است.

**مقایسه تولید علم ایران قبل و پس از انقلاب

ابن‌الدین در این زمینه گفت: بر اساس اطلاعات این پایگاه علمی، تعداد مقالات چاپ شده ایران در این پایگاه در کل سال 55، 455 بوده است. این عدد در سال 56 به  571 مقاله و در سال 57 به 652 مقاله می‌رسد. نکته جالب در این خصوص تعداد مقالات علمی کشور از سال 1380 تا 1390 است. طبق گزارشات رسمی این پایگاه علمی در این دوره ده ساله (1380 تا 1390)  131 هزار و 755 مقاله از سوی اعضای هیئت علمی و پژوهشگران ایرانی به ثبت رسیده است.

** سهم 37 درصدی مقالات ایرانی در بازده‌ای 10 ساله

وی با اشاره به ویژگی‌های این سامانه علمی گفت: پایگاه علمی ISI مقالات را خیلی دقیق بررسی ‌می‌کند و اگر مقالات، ارزش علمی و حرف جدیدی در توسعه علم داشته باشند و یا مشابهتی با سایر مقالات نداشته باشد آنها را می‌پذیرد. بر اساس این اطلاعات، به جرات می‌توان گفت 37/5 درصد از مجموع مقالات علمی دنیا در حوزه طبیعی در بین سالهای 2003 تا 2022 برای ایران بوده است. این عدد در حوزه مهندسی و فناوری 30 و نیم درصد یعنی نزدیک 31 درصد از مقالات علمی دنیا از ایران بوده است. این اطلاعات انقدر بزرگ است که گاهی مواقع شاید باور پذیر نباشد ولی در حوزه علمی رشد فناوری داشتیم.

استاد دانشگاه جامع امام‌حسین(ع) با اشاره به پیشرفت ایران در سایر علوم گفت: در حوزه صنایع هسته‌ای در دستیابی به چرخه کامل سوخت هسته‌ای و در تولید رادیو ایزوتوپها برای مصارف پزشکی، در نانو فناوری نیز رشد چشمگیری داشتیم. در حوزه علوم فضایی، علوم پزشکی، انرژی پیشرفت داشتیم. در صنعت ساخت و پرتاب ماهواره‌های بومی ماهواره‌هایی چون امید، نوید و ظفر را تولید به فضا فرستادیم.

**پیشرفت‌ تولیدات دفاعی کشور با علم بومی دانشگاه‌ها

وی با اشاره به پیشرفت ایران در تولید صنایع دفاعی به همت جوانان دانشگاهی و متعهد ایرانی اظهار داشت: ما صنایع پیشرفته‌ای را در حوزه دفاعی با علم بومی دانشگاههای کشور تولید کردیم. تولید پهپادهای پیشرفته‌ای که شاهد 129 یکی از آنهاست که از پیشرفته‌ترین پهپادهای دنیا به شمار می‌رود. در تولید موشکها، موشک بالستیک و کروز ایران در رتبه‌های بالای جهانی قرار دارد و در برخی از این محصولات و فناوری‌ها امکان ردیابی آنها وجود ندارد.

جانشین سازمان بسیج اساتید گفت: در حوزه صنایع موشکی پیشرفتهای ما به قدری محیرالعقول است که دنیا باور نمی‌کرد. در مقطعی می‌گفتند این توانایی‌ها دروغ و فتوشاپ  است یا به کمک کره و چین تولید شدند. ولی کم کم باور کردند. موشک شهاب 1 و 2  را با برد حدود 300 و 500 کیلومتر خومان ساختیم. موشک فاتح 110 را که یک موشک نقطه‌زن با برد 300 کیلومتر یا موشک ذوالفقار با برد 700 کیلومتر است را همین جوانان ایرانی تولید کردند. موشک بالستیک دوربرد مثل شهاب 3  که حدود 2 هزار کیلومتر برد دارد یا موشکهایی که قابلیت حمل کلاهک‌های سنگین و برد بلند با حدود 2 هزار کیلومتر دارند را تولید کردیم که برخی از این توانمندی‌ها باعث تعجب سایر کشورها شده و قابل قیاس با دوران قبل انقلاب  نیست.

** بازدارندگی دفاعی و پیشرفت علمی کشور پس از انقلاب

وی افزود: در تولید سوخت مایع و جامد برای موشکها، هدایت و کنترل آنها از روی زمین یا روی خود پرنده‌ها پیشرفت‌های خوبی داریم. موشکهای هایپرسونیک که هنوز به میدان نیامده و نگرانی‌هایی را برای دشمنان ایجاد کرده است زیرا از توانایی آن اطلاعات کاملی ندارند. همه این پیشرفتها در حوزه علمی است و با این ظرفیت بازدارندگی دفاعی ما در حد بسیار بالایی است.

ابن‌الدین تولید صنایع دفاعی در حوزه‌های پدافندی را نیز از دیگر توانمندی‌های علمی کشور پس از انقلاب دانست و افزود: در این حوزه باور 373 را داشتیم که بسیار پیشرفته‌تر از سلاح‌های روسی و سلاح‌های مشابه اسرائیلی و امریکایی است.

** تولید داروها و واکسن‌های پیشرفته  در داخل کشور

وی با اشاره به اینکه در حوزه پزشکی و زیست فناوری دستاوردهای خوبی پس از انقلاب اسلامی حاصل شده است، گفت: در تولید داروهای پیشرفته به گونه‌ای عمل کردیم که در حال حاضر بیش از 97 درصد از داروهای مورد نیاز کشور را خودمان تولید می‌کنیم تنها در برخی از داروها هنوز وابسه به خارج هستیم. در این سالها داروهای خوبی در حوزه بیوتکنولوژی و نوترکبیب تولید شده است. در شرایطی که دچار اپیدمی کرونا شدیم و به ما واکسن نمی‌دادند دانشمندان و اساتیدمان واکسن کرونا را تولید کردند و در این زمینه موفق بودند.

جانشین سازمان بسیح اساتید خاطرنشان کرد: در علم پزشکی و در حوزه پیوند اعضا به توانایی‌های چشمگیری دست یافتیم. قبل از انقلاب چنین مهارتی در کشور نبود یادمان هست در آن دوران اگر کسی قطع عضو می‌شد باید به آلمان یا اسرائیل برای درمان می‌رفت ولی امروز در کشور ما پیوند اعضای بدن قلب و کبد و... به وفور انجام می‌شود و در شهرهای بزرگی مثل شیراز و مشهد نیز صورت می‌گیرد. جراحی‌های باز مغز و قلب باز در کشور ما انجام می‌شود، شاید 20 سال پیش این توانایی را نداشتیم اما پیشرفت و توسعه  پیدا کردیم. در حوزه درمان ناباوری علاوه بر بیماران داخلی به بیماران خارج از کشور نیز خدمات می‌دهیم و روشهای پیشرفته خوبی به همت دانشمندان‌ مان ایجاد شده است.

وی گفت: در خصوص تولید تجهیزات پزشکی نیز رشد کردیم.‌ ساخت دستگاه دیالیز و تجهیزات عکسبرداری پیشرفته امروز در کشور نیز انجام می‌شود و امکانات آموزشی پزشکی ما در کنار افزایش نیروی انسانی این حوزه رشد کرده است.  بسیاری از مناطق حتی محروم ما دارای شبکه‌ها و درمانگاههای بهداشتی و پزشکی شدند  وشاخص‌های کشور در این زمینه رو به بالاست.

ابن‌الدین با اشاره به فناوری‌های ایران در حوزه ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات گفت: در حوزه فناوری اطلاعات با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات امنیت داده‌ها در کشور  افزایش یافته این شبکه به دست جوانان در حال تکمیل شدن است و در این حوزه استارت‌‌ آپها و شرکت‌های دانش‌بنیان زیادی مشغول کار هستند و خدمات خود را حتی به خارج کشور می‌فروشند.

** طراحی و نصب سیستم فیبر نوری در داخل

وی با اشاره به اینکه زیرساختاهاری ارتباطی ما افزایش یافته است و دسترسی مردم به اینترنت روز به روز افزایش می یابد، افزود: در خصوص ایجاد شبکه‌های فیبر نوری به خصوص در دولت شهید رییسی اقدامات خوبی در کشور صورت گرفت و این اقدامات کماکان ادامه دارد. به امید روزی که سیستم پرسرعت فیبر نوری در تمام کشور مستقر شود و امیدوار هستیم که دسترسی مردم به شبکه‌ها بسیار بهتر شود. در خصوص تجارت الکترونیک نیز بسیاری از کسب و کارها در کشور ما از این حوزه صورت می‌گیرد و پلفترم‌های خریدآنلاین در کشور ما توسعه زیادی پیدا کرده است.

ابن‌الدین با بیان اینکه امنیت سایبری کشور ما خوب است و در رتبه‌های خوبی در سطح جهانی قرار داریم، ادامه داد: دولت الکترونیک وارد فضای شبکه‌های ارتباطی شده و در خصوص تجارت الکترونیک نیز بسیاری از کسب و کارها در کشور ما از این حوزه صورت می‌گیرد. پلفترم‌های خریدآنلاین در کشور ما توسعه زیادی پیدا کردند.

این استاد دانشگاه گفت: ما در زمان انقلاب برای یک تلفن ساعت‌ها باید در صف معطل می‌ماندیم و این همه تفاوت طی سال‌های گذشته برای ما قابل لمس و ارزشمند است اما برای نسل جدید که از کودکی در دست خود موبایل داشته و با شبکه‌های مجازی کار می‌کند درک این موضوع و اینکه پیشرفتهای ما از چه زمانی شروع شده و از چه نقطه‌ای آغاز شده است، سخت است که ما به عنوان نسل گذشته باید این مسائل را برای آنها روشن کنیم.

وی گفت: در حوزه خودروسازی و حمل و نقل نیز پیشرفتهای خوبی داشتیم اگر چه نقدهایی بر این حوزه به خصوص در بخش خودروسازی وارد است ولی خودرو‌هایی مانند «سمند و دنا» تولید خودمان است. البته شاید با سایر خودروهای جهان رقابت نکنند ولی وقتی توانستیم بعد 40 سال داشتن پیکان، اتومبیلی مستقل تولید کنیم امیدواری برای ساخت محصولات بهتر وجود دارد. در حوزه قطارهای شهری و سامانه ریلی موفق به تولید کابین لوکوموتیو و خطوط ریلی شدیم که از دستاورهای انقلاب اسلامی در حوزه علم است.

**50 هزار مقاله علمی در حوزه نانو و تجاری سازی محصولات نانویی در کشور

این استاد دانشگاه با اشاره به دستاوردهای کشور در حوزه فناوری نانو تصریح کرد: در این حوزه امروز رتبه ششم را داریم ولی در تولید مقالات علمی این حوزه در رتبه 4 هستیم. در حال حاضر بیش از 50 هزار مقاله علمی در حوزه نانو داریم. امروزه محصولات نانویی ما تجاری‌سازی شده و نزدیک 850 محصول مبتنی بر فناوری نانو تولید کردیم که در دست مردم است و در بازارها فروش می‌رود. بیش از 300 شرکت دانش‌بنیان با کاربردهای مختلف صنعتی کشاورزی، پزشکی، نساجی و ... در همه زمینه‌ها حتی در زمینه آب مانند فیلترهای تسویه آب و یا باطری‌های سلولهای خورشیدی خدمات ارائه می‌دهند و مورد استفاده قرار می‌گیرد. دهها آزمایشگاه تخصصی نانو در کشور داریم و ستاد توسعه ویژه توسعه فناوری نانو در کشور تاسیس شده که اعتبارات خوبی به آن اختصاص یافته و با قدرت کار می کند.

**تلاش شبانه‌روزی اساتیدی که گمنام برای پیشرفت علمی تلاش می‌کنند

وی با اشاره به اینکه بسیاری از این توانمندی‌های از دل دانشگاههای ما که اکثرا بسیار توسعه یافتند، استخراج شده است، گفت: بسیاری از این نوآوری‌ها توسط اساتید مومن و متعهد بسیجی صورت گرفته که نامی از آنها در هیچ جا نیامده ولی خدا می‌داند که در توسعه این علوم چه نقش جدی و فعالی داشتند. اساتید بسیجی با ظرفیت‌های علمی و تخصصی خود در کمک به حکمرانی دینی دریغ نمی‌کنند و برای توسعه علمی کشور نقش آفرینی دارند. از همه انها تشکر می‌کنم چه انهایی که به انقلاب اسلامی معتقدند و چه انهایی که به ایران اعتقاد دارند و برای سربلندی آن تلاش می‌کنند.

انتهای پیام/