بررسی چالش‌های آمایشی، منطقه‌ای و جهانی پیشرفت ایران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما و به نقل از روابط عمومی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، محور هفتم سیزدهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با عنوان «چالش‌های آمایشی پیشرفت ایران و رهنمودهای تحول (میزگرد اندیشکده آمایش بنیادین)» و محور هشتم، با عنوان «چالش‌های منطقه‌ای و جهانی پیشرفت ایران و رهنمودهای تحول بر اساس سند الگو با عنوان (میزگرد اندیشکده آمایش بنیادین)»، صبح امروز، پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت، به ریاست محمد سعید جبل عاملی، استاد دانشگاه علم و صنعت و اسماعیل شیعه، استاد دانشگاه علم و صنعت برگزار شد. در این نشست سخنرانان مقالات خویش را ارایه دادند.

منوچهر فرج‌زاده، عضو اندیشکده آمایش بنیادین مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت،درباره «نسبت تغییر اقلیم و پیشرفت ایران، چالش‌ها و راهکارها» گفت: از جمله عواملی که می‌تواند تأثیر منفی بر پیشرفت جوامع بگذارد وقوع انواع مخاطرات طبیعی و انسانی است. در میان این عوامل تغییر اقلیم به عنوان مخاطره اصلی تلقی می‌شود.

عضو اندیشکده آمایش بنیادین مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: عمده‌ترین تأثیر پیامدهای منفی تغییر اقلیم روی جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، محیط کالبدی و زیرساخت‌ها و همچنین روی محیط‌زیست است که فراخور تأثیر می‌تواند شکل‌های مختلفی از عوامل بازدارنده را به خود بگیرند.

محمد حسین مهرالحسنی، عضو مؤسسه حکمت اسلامی کریمان درباره چالش‌های تحقق سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در سطح استانی؛ مطالعه موردی برنامه‌های توسعه استان کرمان» گفت: هدف از اجرای این مطالعه بررسی موانع برنامه‌ای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به صورت موردی در استان کرمان بود.

عضو مؤسسه حکمت اسلامی کریمان افزود: همواره برای دستیابی به پیشرفت و تعالی، کشورها نیازمند برنامه‌ریزی می‌باشند؛ چرا که عدم وجود الگو و برنامه‌ریزی مناسب، منتج به عدم پیشرفت و یا در برخی موارد به پیشرفت نامتوازن بخش‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، محیطی می‌شود.

مهرالحسنی گفت: چالش‌های تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، در سطح استان کرمان به هفت دسته کلی موانع محتوایی- ادراکی، موانع فرآیندی، موانع شبکه نیروی انسانی، موانع ساختار برنامه‌ریزی، موانع استقرار و تکمیل برنامه‌ها، موانع اجرایی، موانع نظارتی، قانونی و سیاسی تقسیم می‌شوند.

محور هشتم سیزدهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، با عنوان چالش‌های منطقه‌ای و جهانی پیشرفت ایران و رهنمودهای تحول بر اساس سند الگو با عنوان (میزگرد اندیشکده آمایش بنیادین) بود که محققان دانشگاهی نتایج آخرین یافته‌های خود را در آن ارائه دادند.

محمد اخباری، عضو اندیشکده آمایش مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مقاله خود را با عنوان «تبیین موقعیت ژئواکونومیک ایران در دالان‌های ارتباطی منطقه‌ای و جهانی» در این نشست ارائه داد و گفت: کریدورهای ‌حمل ‌و‌ نقل از نظر فیزیکی به عنوان ترکیبی از مسیرهایی که مراکز فعالیت اقتصادی را در یک یا چند کشور مجاور به هم وصل ‌می‌کند، تعریف شده‌ است.‌

عضو اندیشکده آمایش مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با اشاره به اینکه ایران، در یک موقعیت مکانی استراتژیک قرارگرفته‌ است که در گذشته با واقع شدن در قلب جاده ابریشم، قدیمی‌ترین کریدور خشکی‌پایه جهان، چهارراه تمدن‌ها شناخته ‌می‌شد، افزود: امروزه نیز ایران، شرق و غرب و شمال و جنوب جهان را به هم متصل ‌می‌کند و از این رو نقطه تلاقی چهارسوی جهان محسوب ‌می‌شود.

اخباری، با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران در جنوب‌غربی آسیا، گفت: ایران اتصال دهنده هند و روسیه از طریق کریدور شمال- جنوب، اتصال دهنده آسیا- اروپا از طریق کریدور شرق- غرب یا جاده ابریشم نوین، پیوند دهنده آسیای مرکزی، قفقاز، ترکیه و اروپای غربی از طریق کریدور تراسیکا، پیوند دهنده جنوب‌شرقی آسیا به شمال‌غربی اروپا در کریدور جنوبی آسیا، پیوند دهنده اعضای سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو و همچنین پیوند دهنده کشورهای آسیای مرکزی به دریاهای آزاد و خلیج‌فارس در توافق‌نامه عشق‌آباد محسوب ‌می‌شود.

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، افزود: نتایج تحقیق نشان می‌دهد موقعیت هارتلندی ایران در نظام ژئوپلی‌نومیک جهانی قرن بیست و یکم که بر منابع «جغرافیایی- سیاسی- اقتصادی» با محوریت کری دورها و بندرها متکی است، می‌تواند کارت‌های بازی زیادی را در بازی‌های قدرت منطقه‌ای و جهانی در اختیار ایران قرار دهد.

این امر در صورتی محقق می‌شود که دولت ایران از چالش‌های متعدد پیش روی خود عبور کند و توجه به نقش ویژه ایران در کریدورهای بین‌المللی، به صورت یک کد ژئوپلیتیک در دستور کار سیاست خارجی ایران قرار گیرد.

مصطفی قادری حاجت، استادیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس،طی مطالعاتی با عنوان «بررسی انطباق گزاره‌های ژئوپلیتیکی سند الگو با موقعیت اقدام راهبردی ایران در سرآغاز قرن ۱۵» گفت: هر کشوری برای حفظ بقا خود و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان نیازمند داشتن یک استراتژی مدون مبتنی بر واقعیات است. تحقق‌پذیری هر سند سیاستی متضمن فهم محیط استراتژیک تدوین سند است، به گونه‌ای که با فهم محیط استراتژیک سند موقعیت اقدام راهبردی به عنوان عرصه اجرای سند بایستی متناسب با شرایط مورد امعان نظر قرار گیرد.

استادیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس افزود: این مقاله با نظر داشت اهمیت تطابق گزاره‌های ژئوپلیتیکی سند الگو با محیط استراتژیک آن با روشی توصیفی و تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و میدانی در پی بررسی میزان تطابق گزاره‌های ژئوپلیتیکی سند الگو، با واقعیت‌های استراتژیک کشور در اوایل سده پانزدهم شمسی است.

قادری گفت یافته‌ها نشان می‌دهد میزان انطباق اقدامات اساسی بلندمدت برای دستیابی به اهداف مندرج در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، با راهبردهای های ارائه شده، سه مورد انطباق زیاد، سه مورد انطباق متوسط، یک مورد انطباق کم و سه مورد عدم انطباق است.