برخی فیلم‌ها به هر چیز چنگ می‌زنند تا فقط مخاطب را بخندانند...

علی درخشنده، کارگردان فیلم سینمایی «همسایه شما، زهره» که پیش‌تر با عنوان «دشمنان» در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و به تازگی در گروه هنر و تجربه اکران شده است، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به پرسشی درباره علت تغییر عنوان این فیلم سینمایی گفت: بعد از چند سال که فیلم را دیدم و تغییرات اندکی که در فیلم انجام شد، تصمیم گرفتیم عنوان اثر را تغییر دهیم و با توجه به اینکه خوشبختانه فیلم هنوز زنده است و موضوعش تاریخ مصرف ندارد، احساس کردم عنوان «همسایه شما، زهره» جذاب‌تر است. عنوانی که به مخاطب گوشزد می‌کند که شاید در همسایگی همه ما زنی چون زهره وجود داشته باشد و ما او را نبینیم.

درخشنده درباره تغییراتی که در فیلم «همسایه شما، زهره» نسبت به نسخه جشنواره فجر انجام شده، اظهار کرد: تغییرات در تدوین انجام شده و کمی چیدمان سکانس‌ها تغییر کرده و بعضی کات‌ها عوض شده‌اند. وقتی قرار است فیلمتان را به جشنواره بفرستید تعجیلی برای آماده شدن کار وجود دارد که ممکن است پس از جشنواره در کلیت اثر بازنگری کنید. از طرفی همزمان با فیلمبرداری فیلم روی میز تدوین بود و شاید به عنوان کارگردان تمرکز لازم بر تدوین را نداشتم. به همین دلیل وقتی از زمان تولید فیلم فاصله گرفتم تغییراتی در تدوین ایجاد کردم که ریتم فیلم تغییر چندانی نکرده اما شاید التهاب در فضای اثر کمی بیشتر شده باشد و در تدوین دوباره به شخصیت اصلی نزدیک‌تر شدیم.

این کارگردان در پاسخ به پرسشی درباره فاصله زیاد زمان تولید فیلم تا اکران و احتمال کهنه شدن موضوع آن تصریح کرد: فیلم‌هایی که به مسائل انسانی می‌پردازند در هر دوره و زمانی می‌توانند دیده شوند و این فیلم هم موضوعی کاملاً انسانی دارد و چندان وارد موضوعات سیاسی نمی‌شود.

وی افزود: قطعاً هر اجتماعی از سیاست تأثیر می‌گیرد و حتی وقتی شما صرفاً‌ به انسان می‌پردازید هم نگاه اجتماعی در اثرتان وجود دارد و اصلاً‌ امکانپذیر نیست که از اجتماع به طور مطلق فاصله بگیرید اما پایه و اساس فیلم برآمده از یک موضوع انسانی است. فیلم «همسایه شما، زهره» پنج سال پیش ساخته شد و همچنان می‌تواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کند و اتفاقاً توانسته به جشنواره‌های خارجی معتبری نیز راه پیدا کند. تنهایی موضوعی است که همیشه در جوامع مختلف به اشکال مختلف وجود دارد و قطعاً چنین موضوعاتی نمی‌تواند به انقضاء برسد.

درخشنده در پاسخ به پرسشی درباره تنهایی روایت شده در قصه «همسایه شما، زهره» گفت: تنهایی کاراکتر اصلی این فیلم حاصل عملی است که به صورت اختیاری این زن پیش‌تر انجام داده و حالا مجبور به تحمل این تنهایی است. اتفاقاتی پیرامون شخصیت اصلی فیلم رخ داده که اگر همه آن‌ها را به درستی نگاه کنید نقش او در این اتفاقات را هم خواهید دید. هر جبری که در زندگی وجود دارد می‌تواند حاصل یک اختیاری باشد که پیش‌تر انجام داده‌ایم، حتی این موضوع نیز می‌تواند به اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم ارتباط داشته باشد و قطعاً‌ در برخی جوامع اجبار بیشتر است و شما انتخاب و اختیارتان کمتر می‌شود و برخی اتفاقات در این جوامع به دلیل جبری که ایجاد شده بیشتر به چشم می‌خورد.

وی افزود: به طور کل فیلم «همسایه شما، زهره» به سمت و سوی نگاه صرفاً اجتماعی پیش نمی‌رود و مسئله زن،‌ تنهایی، اعتیاد و... را در آن می‌توان به وضوح دید؛ مسائلی که در هر جامعه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد و به همین دلیل اصرار دارم که این فیلم موضوعی بدون تاریخ مصرف و انسانی را مطرح و دنبال می‌کند.

این کارگردان درباره انتخاب رویا افشار برای ایفای نقش اصلی فیلم، اظهار کرد: قبل از ساخت فیلم خانم افشار را می‌شناختم، با ایشان در فیلم دیگری در سمتی دیگر همکاری داشتم. در وهله از ایشان به عنوان مشاور برای فیلمنامه کمک گرفتم و قصدم این بود که نظرشان را درباره فیلم بدانم اما وقتی نگاه و تحلیلشان از فیلمنامه را شنیدم و متوجه شدم که به خوبی شخصیت اصلی و کلیت اثر را درک کرده‌اند، از خانم افشار درخواست کردم که نقش اصلی این فیلم را بازی کنند و به نظر من ایشان اولین و بهترین انتخاب برای بازی در نقش زهره بود.

وی افزود: زهره در این فیلم کاراکتری کم دیالوگ است و وقتی شما با یک تریلر درامای روانشناختی روبرو می‌شوید کارتان سختی‌های خاص خودش را دارد چرا که موضوع مربوط به مسائل روانی یک فیلم با روایت قصه یک زن روان‌نژند موقعیتی خاص ایجاد می‌کند که بازیگر باید آن موقعیت و آن شخصیت را بشناسد و نقشش را ایفا کند و خوشبختانه رویا افشار که بازیگری بسیار حرفه‌ای است خیلی خوب شخصیتی که قرار بود نقشش را ایفا کند را می‌شناخت و به خوبی از پس ایفای نقش برآمد.

درخشنده در پایان درباره شرایط اکران این فیلم سینمایی در گروه هنر و تجربه خاطرنشان کرد: به واسطه وجود این گروه فیلم اکران شده و از این منظر می‌توان آن را اتفاق خوبی دانست اما با مشکل تبلیغات روبرو هستیم چرا که این فیلم متعلق به سینمای مستقل است و بر خلاف انتظار حمایت چندانی از ما نمی‌شود. به نظر من بعد از فیلمنامه، مشکل سینمای ما پخش است. در سینمای ما شرایطی وجود دارد که فقط شاهد موفقیت فیلم‌های مربوط به سینمای بدنه هستیم که این سینما هم با معیارها و ادبیات خود پخش‌کننده‌ها سینمای بدنه نام گرفته وگرنه فقط شاهد موفقیت فیلم‌هایی هستیم که سلبریتی دارند یا کمدی هستند و حتی این فیلم‌های کمدی هم معمولاً به دنبال بیدار کردن حس نوستالژیک مخاطب هستند که در برخی مواقع به سخیف‌ترین شکل ممکن این اتفاق را رقم می‌زنند. بسیاری از این فیلم‌ها به هر چیز چنگ می‌زنند تا فقط مخاطب را بخندانند و آنقدر سلیقه مخاطب را در این سال‌ها تنزل داده‌اند که فقط همین فیلم‌ها دیده می‌شوند که البته لازم است به این موضوع نیز نگاهی جدی داشته باشیم و بدانیم چه اتفاقاتی رخ داده و چرا وضعیت روحی جامعه ما تا این حد بد است که مردم فقط می‌خواهند به سینما بروند تا کمی بخندند. به نظر من به همین دلایل است که در سینمای ما کمتر به موضوعات درونی، انسانی و اجتماعی توجه می‌شود.