پرفسور مهدی کراری امروز، ۱۱ اردیبهشت ماه در بیست و ششمین کنگره همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت که در دانشگاه شهاب دانش قم برگزار شد، بیان کرد: با توجه به اینکه مراتب مختلف علمی در دانشگاه‌های بزرگ کشور و همچنین سمت‌های اجرایی در دولت و صنعت را تجربه کردم و در تأسیس شرکت‌های دانش بنیان همیشه فعالیت داشته‌ام با مشکلات این حوزه به خوبی آشنا هستم.
وی افزود: پس از انقلاب صنعتی، نیاز به تحصیلات آموزش عالی از سوی صنعت برای تربیت متخصصین و کارشناسان مورد نیاز صنعت حس شد و این رویکرد باعث فعالیت دانشگاه در این حوزه شد که بیشتر به دنبال آموزش بودند.
کراری تصریح کرد: در دانشگاه مشکلات تنها با آموزش حل نمی‌شود بلکه پایه‌های تئوریک مهندسی نیز به دانشجویان آموزش داده می‌شود؛ همین مساله باعث شد که دانشگاه‌ها به سمتی حرکت کردند که مرزهای دانش را نیز گسترش دهند و بحث مقاله دادن و تحقیق در دانشگاه‌های نسل دوم بیشتر شد.
رئیس کنگره همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی بیان کرد: پس از آن برای کمک به گسترش فناوری‌های جدید یا ارزش آفرینی، آموزش، تحقیق و توسعه را مد نظر قرار دادند که کشورهای پیشرفته جهان در این حوزه اقدام به فعالیت کردند.
وی گفت: پس از انقلاب اسلامی در کشور شاهد رشد کمی دانشگاه‌ها بودیم. به طوری که امروز نگرانی از این سوی است که فارغ التحصیلان بیش از حد نیاز در برخی رشته‌ها تربیت شده‌اند، از نظر کیفی نیز وضعیت دانشگاه‌های ما رضایت بخش است.
رئیس هیئت امنای دانشگاه شهاب دانش یادآور شد: هیچ کسی را سراغ نداریم که کسی در بخش کارشناسی در ایران مدرک گرفته باشد ولی در خارج از کشور در بخش کارشناسی ارشد به راحتی جذب نشود.
وی افزود: در چند سال گذشته رتبه دانشگاه‌های ایران بین دانشگاه‌های برتر دنیا بوده است. این دانشگاه‌ها نیز به خوبی به توسعه صنایع پیشرفته کشور کمک کردند. اگر صنایع هواپیمایی و نیروگاه‌ها را جزء صنایع متوسط به حساب بیاوریم متوجه می‌شویم که خوشبختانه در چه سطح بالایی قرار داریم.
وی تصریح کرد: در بحث ارتباط صنعت با دانشگاه باید گفت که دانشگاه‌ها امروز ایراد را از صنعت می‌دانند و می‌گویند آن‌ها در حل مشکلات اساسی به خرید خارجی فکر می‌کنند زیرا نمی‌خواهند با سعی و خطا سرمایه و وقت خود را هدر بدهند.
رئیس کنگره همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی بیان کرد: در عین حال صنعتی‌ها معتقدند که دانشگاه به سمت مسایل تئوری می‌روند و تنها در حوزه تئوری کار کرده‌اند.
نباید از استانداردهای بین المللی آموزش عالی عقب بمانیم
وی گفت: مساله این است که ما نباید از استانداردهای بین المللی آموزش عالی عقب بمانیم. فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف دانشگاهی کلیات و زمینه‌های تئوریک هر رشته را می‌آموزند ولی برای اینکه بتوانند در یک صنعت خاص کار کنند باید مدتی در آن صنعت کارآموزی کنند.
رئیس هیئت امنای دانشگاه شهاب دانش یادآورشد: ۲۵ کنگره پیشین به دنبال فرهنگ سازی در این حوزه است. تبدیل وزارت علوم به وزارت علوم تحقیقات و فناوری، ایجاد معاونت علمی ریاست جمهوری، ایجاد پارک‌های علم و فناوری، بسته دروس مهارتی از مهر سال جاری اقدامات مثبتی بوده است که در این حوزه شکل گرفته است.
وی افزود: دانشگاه شهاب دانش در این حوزه اقداماتی چون ایجاد مرکز نوآوری و ترغیب اساتید و صنعت برای فعالیت در این مرکز، برگزاری کلاس‌های آموزش‌های تکمیلی آزاد در جهت حرفه‌ای کردن فارغ التحصیلان، ایجاد مرکز هدایت شغلی، تلاش برای انجام مرحله‌ای هدایت مسیر شغلی برای ورودی‌های جدید، تلاش برای مفید کردن کارآموزی‌ها، تلاش برای کاربردی کردن رساله‌ها و تلاش برای برگزاری طرح کهاد را اجرا کرده است.
وی تصریح کرد: قم سومین شهر صنعتی کشور است. ارتباط صنعت و دانشگاه در استان قم در وضعیت مطلوبی نیست. استانداری با ایجاد کارگروه ارتباط صنعت و دانشگاه و تشکیل جلسات و بازدیدهای متعدد در سال‌های اخیر تلاش وافری در پرکردن این خلاء داشته است.
شرکت‌های صنعتی قم به دانشگاه‌ها اعتماد کنند
همچنین حجت الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی رئیس دانشگاه قم در این مراسم اظهار کرد: رتبه علمی جمهوری اسلامی در مقایسه با سایر کشورها در جایگاه ۱۵ دنیا است؛ این رتبه علمی به رغم همه محدودیت‌ها بالاتر از بسیاری از کشورهای اروپایی است.
رئیس دانشگاه قم عنوان کرد: در تولید فناوری رتبه ۵۱ دنیا را داریم و در حوزه ثبت اختراع در جایگاه ۱۳۱ دنیا قرار داریم؛ در ژاپن از هر ۱۰۰ مقاله ۸۶ ثبت اختراع انجام می‌شود ولی در ایران از هر ۱۰۰ مقاله شاهد ۳۲ دهم درصد ثبت اختراع هستیم.
وی گفت: شاخصی که امروز در صنعت و اقتصاد کشورها با آن شناخته می‌شود شاخص پیچیدگی اقتصادی است که میزان سهم علم و فناوری در اقتصاد کشورها را می‌سنجد. در کشور آمریکا و ژاپن و کره جنوبی از مقالاتشان شاخه‌های مختلف فناوری را تولید می‌کنند سپس همان فناوری‌ها را افزایش می‌دهند تا به بهره اقتصادی برسند.
شریفی افزود: در کشور ما جزء یک سری صنایع که بقای کشور با آن‌ها مرتبط بود چندان توفیقی نداشتیم. دانشگاه‌ها در عرصه وظایف اصلی نسل دوم خود موفق بوده‌اند ولی در حوزه توسعه این فناوری‌ها چندان موفق نبوده‌ایم؛ متاسفانه در این بین شاهد بی‌اعتنایی عملی بین صنعت و دانشگاه هستیم.
رئیس دانشگاه قم اظهار کرد: شرکت‌ها می‌توانند مالیات خود را در دانشگاه‌ها هزینه کنند ولی این مساله انجام نمی‌شود؛ برخی از دانشگاه در برخی استان‌ها از ظرفیت اعتمادی که صنعتی‌ها به آن‌ها داشتند استفاده می‌کنند.
وی گفت: دانشگاه‌ها به دنبال این امر بودند ولی مهم است که صنعتگران نیز به این عرصه کمک کنند؛ همه باید برای استفاده از این تسهیلات کمک کنیم، نمی‌شود که قم سومین شهر صنعتی کشور باشد ولی دانشگاه‌های استان از این ظرفیت بی‌بهره باشند.
علم باید به فناوری در صنایع ما مبدل شود
در این مراسم مسعود شفیعی، رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه نیز گفت: باید بپذیریم که صنایع ما دارای فناوری نیستند. به همین دلیل است که صنعت می‌گوید که دانشجویان نمی‌توانند نیازهای ما را تامین کنند. باید قبول کنیم که ما دارای فناوری نیستیم و صرفا در چند رشته در این عرصه‌ها به فناوری دست پیدا کرده‌ایم.
رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه بیان کرد: متاسفانه صنعتی‌ها در همین کنگره نیز به خوبی وارد میدان نشده‌اند. علم باید به فناوری مبدل شود و فناوری به تجارت و تجارت به اقتصاد مبدل شود.
شفیعی یادآور شد: صنعت، دانشگاه و دولت در کشور ما وجود دارند ولی همکاری باهم ندارند. این همکاری باید برای توسعه ملی وقف شود؛ بر اساس چشم انداز ۲۰ ساله باید به رتبه اول منطقه می‌رسیدیم ولی متاسفانه از رتبه خود هم تنزل پیدا کردیم.
دبیر کنگره همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت بیان کرد: متاسفانه سال‌ها است که به فرمایشات اکید مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت صنعت، اقتصاد، فناوری و علم توجه نمی‌شود.
رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه بیان کرد: مجمع تشخیص مصلحت، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مرکز الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، معاونت علمی ریاست جمهور، وزارت‌های بهداشت و آموزش و پرورش و صمت، نهادهای بالادستی این حوزه هستند ولی آیا این نهاد در مسیر توسعه کشور با هم هماهنگ هستند؛ متأسفانه سال‌ها شاهد کارهای ناهماهنگی در این عرصه بوده‌ایم.
وی گفت: تبدیل ایده به محصول (بازارتحقیقاتی) و هم افزایی در توانمندی‌ها ضرورت اصلی ارتباط صنعت و دانشگاه را شکل داده است؛ کارآموزی در اکثر کشورها به شکل نمادین انجام می‌شود و اجازه ورود آن‌ها را به بخش‌های صنعتی نمی‌دهند.
دبیر کنگره همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت بیان کرد: تدوین سرفصل‌های دروس دانشگاه‌ها با توجه به نیازهای واقعی صنعت، طراحی و اجرای دوره‌های کوتاه مدت تخصصی با همکاری متخصصین صنعت و دانشگاه، تاکید بر کارآموزی دانشجویان و بازآموزی فارغ التحصیلان، دعوت از متخصصین مجرب صنعت جهت تدریس دروس در دانشگاه‌ها، ترتیب دادن بازدیدهای علمی از مراکز صنعتی، تعریف پروژه‌های تحقیقاتی، تخصصی و میان رشته‌ای مشترک صنعت و دانشگاه، ترویج فرهنگ خلاقیت و نوآوری در صنعت و دانشگاه و ایجاد هسته‌های مشترک انتقال فناوری توسط صنعت و دانشگاه از جمله پیشنهادات مرتبط به ارتباط صنعت و دانشگاه است.
وی افزود: الگوی‌های ارتباط میان صنعت و دانشگاه شامل الگوی‌های خطی شامل فشار علم(فناوری) و کشش بازار، الگوهای غیر خطی ارتباط شامل الگوی تعاملی فشار علم، کشش تقاضا، الگوی تنوع نهادی، الگوی نظام ملی نوآوری، الگوی شبکه نوآوری، الگوی مارپیچ سه جانبه، الگوی مارپیچ چهارجانبه و مارپیچ پنج جانبه هستند.
رئیس جمعیت ایرانی پیشبرد ارتباط صنعت و دانشگاه با بیان اینکه دانشجویان، محور اصلی هستند و نباید اجازه ناامید شدن به دانشجویان را بدهیم، تصریح کرد: متاسفانه امروزه با کاهش دانشجویان رشته‌های مرتبط به مهندسی هستیم؛ امروزه به سطحی رسیده‌ایم که دانشجویان ما بیشتر به سمت پزشکی کشیده می‌شوند که قطعا نیازمند یک تحقیق و تامل بیشتر است.
به دنبال رفع دغدغه خوابگاهی دانشجویان غیر بومی قم هستیم
همچنین حسن محبوبی مدیرکل امور سیاسی و حوزه انتخابات استانداری قم در این مراسم بیان کرد: دانشگاه شهاب دانش به سرعت از یک موسسه علمی به دانشگاه قوی در استان و کشور مبدل شده است و نمونه خوبی در این حوزه به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه هماهنگی بین دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه کشور لازم و ضروری است، تصریح کرد: اگر قرار باشد که صنعت برای خود کار کند و از دانشجویان و مراکز علمی کمک نگیرد به جایی نمی‌رسد؛ باید علم را در کنار صنعت قرار دهیم تا به رونق و پیشرفت برسیم.
مدیرکل امور سیاسی و حوزه انتخابات استانداری قم بیان کرد: اصل جانمایی مسئول صنعتی، کشاورزی و متخصصانی که باید در جای خود مسئولیت بپذیرند رعایت شود.
وی افزود: ۳۱ دانشگاه در قم با بیش از ۶۴ هزار دانشجو در قم فعالیت دارند که ۶۴ درصد دانشجویان قم بومی هستند ولی یکی از چالش‌های مهم ما ایجاد خوابگاه‌های دانشجویی برای دانشجویان است.
محبوبی گفت: باید ارتباط بین صنعت و دانشگاه در استان به هم نزدیک شود که قطعا اگر این مساله رخ دهد تراز رشد علم و فناوری در استان و کشور ارتقا می‌یابد.
انتهای پیام
