به گزارش روز سه شنبه ایرنا از روابط عمومی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان عطا حسن پور اظهار کرد: در آخرین کاوش‌ها سکونت انسان در این تپه به دوران قبل از عصر مفرغ یعنی مس و سنگ و حدود پنج هزار و ۴۰۰ سال پیش برمی گردد.
وی افزود: در اجرای فصل جدید کاوش باستان شناسان از تپه قلعه فلک الافلاک، عرصه‌ای به طول ۲۵ متر و عرض ۲ متر مورد کاوش و بررسی قرار گرفت که بقایای سکونت انسان در چندین دوره تاریخی کشف شد.
به گفته وی پرونده قلعه فلک الافلاک و دره خرم آباد سال گذشته برای ثبت در میراث جهانی به عنوان سهمیه ۲۰۲۴ ایران به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد،( یونسکو) ارسال شده است که این کاوش هدفمند و علمی با شناخت لایه‌های دقیق باستان شناسی برای پیوست تاریخی و علمی پرونده ثبت جهانی بسیار با اهمیت است.
به گزارش ایرنا ، قلعه تاریخی "فلک الافلاک"یا دژ شاپورخواست یکی از آثار تاریخی منحصر به فرد لرستان است که از ادوار گذشته تاکنون همچون نگینی بر تارک این دیار درخشیده و از اهمیت ویژه ای در ابعاد مختلف زندگی مردمان این استان برخوردار بوده است.
فلک الافلاک بنای عظیم آجری است که در دوره ساسانی روی تپه ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد ساخته و زیبایی و معماری شگفت انگیز این قلعه موجب شده است از سوی بسیاری کارشناسان به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب بگیرد.
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیک، در قرن چهارم هجری قمری به عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل بویه درآمد و از قرن ششم هجری پس از ساخته شدن شهر جدید خرم آباد نیز به نام این شهر معروف شد و احتمال می رود نام فلک الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.
محوطه باستانی قلعه حدود ۱۲۰هزار مترمربع وسعت دارد و ارتفاع تپه با احتساب ارتفاع دیوارهای بنا از سطح خیابان های مجاور حدود ۴۰متر است، بر اساس مدارک تصویری تا حدود ۱۰۰ سال پیش بارویی ۱۲ برجی در پیرامون بنای فعلی وجود داشته که اکنون آثار آن در محوطه شمال غربی قلعه، قابل مشاهده است.
داخل قلعه فلک الافلاک از چهار سالن بزرگ، ۲ حیاط خلوت، چند تالار کوچک، اتاق‌ها و دروازه‌هایی به سمت شمال ساخته و در زمان قاجار بازسازی و موزه‌های باستان شناسی، مردم‌شناسی، آزمایشگاه مرمت اشیا و چای‌خانه سنتی در قلعه فلک الافلاک راه اندازی شده است.
معماری قلعه فلک‌الافلاک و مصالح به کار رفته در آن بی‌نظیر می باشد چراکه با توجه به اینکه خرم‌آباد، شهری خوش آب و هوا و همراه با بارش‌های سیل آسا است، قلعه روی تپه ساخته شده است و سیستم رطوبت گیری دارد.
این بنای کم نظیر به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که از دهه های گذشته دغدغه بسیاری برای ثبت جهانی این اثر ارزشمند عنوان شده که متاسفانه تاکنون برطرف نشده است و شاهکار معماری جهان همچنان در فهرست ثبت موقت جهانی قرار دارد.
