به گزارش ایرنا، قبرستان بقیع بسیار بزرگ است و تاریخ ساخت آن به دوران قبل از اسلام برمی‌گردد. تا پیش از اسلام و بعثت نبی مکرم اسلام (ص)، محل دفن اموات شهر یثرب به ویژه مردگان ۲ طایفه اوس و خزرج بود.
از زمان پیامبر (ص) تا همین امروز، بسیاری از مسلمانان را که در مدینه از دنیا می‌روند، در بقیع به خاک می‌سپارند که اکنون نیز قبرستان عمومی مدینه به شمار می‌رود، همه روزه در مسجدالنبی پس از نمازهای جماعت، مؤذن با جمله «الصلاة علی المیت»، مردم را به خواندن نماز میت دعوت می‌کند.
قبرستان بقیع، مدفن چهار امام شیعه امام حسن مجتبی(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و همچنین بزرگان دیگری از جمله "فاطمه بنت اسد" مادر امام علی(ع) و همسران پیامبر "ام‌سلمه" و "ماریه" است.
ام‌البنین مادر حضرت عباس(ع)، عقیل بن ابیطالب، عبدالله بن جعفر همسر حضرت زینب(س)، اسماعیل فرزند امام صادق(ع)، عاتکه و صفیه عمه‌های پیامبر(ص)، جابر بن عبدالله انصاری و حسان بن ثابت از دیگر افراد مدفون در این قبرستان هستند.
قبرستان بقیع در گذشته، به این شکل نبوده است و بر اساس آنچه در کتب تاریخی آمده، بیشتر قبور آن دارای بارگاه و ضریح بوده‌اند.
میرزاحسین فراهانی در دوره قاجار در سفرنامه خود می‌نویسد: چهار ائمه اثنی عشر در بقعه بزرگی که به صورت هشت ضلعی ساخته شده، واقع‌اند و گنبد اندرون آن، سفید کاری است.
ریچارد فرانسیس برتون انگلیسی در سال ۱۳۰۷ قمری در مدینه بوده و در گزارش سفرش در فصلی از کتاب خود به قبرستان بقیع پرداخته است و افزون بر بیان روایاتی درباره بقیع و دفن نخستین فرد در آن که از صحابه پیامبر بوده، آن را گورستانی فاقد نظم هندسی و جایگاه مزارهای بزرگان اسلام معرفی کرده که بر خلاف گورستان مسیحیان، جایی بدون درخت و گل و گیاه است.
وی از بارگاه امامان بقیع بازدید کرده و آن را زیباترین ساختمان بقیع شمرده و افزون بر این که برای هر یک از بقاع بقیع زیارتی را یاد کرده است، به دلبستگی و شوق ایرانیان برای زیارت این قبور اشاره کرده است.
وی گنبد ائمه بقیع را چنین معرفی می‌کند: «این قبه که در دست راست واردین به بقیع قرار گرفته، بزرگتر و زیباتر از همه قبه‌ها است.
ابن جبیر، جهانگرد معروف نیز در سال ۶۱۴ هجری قمری می‌گوید: آن، قبه‌ای است مرتفع و سر به فلک کشیده که در نزدیکی درب بقیع واقع شده است.
تاریخ ساخت این بنای عظیم را به حدود سال ۴۷۰ هجری قمری نسبت می‌دهند، یعنی این بارگاه بزرگ، حدود ۸۰۰ سال پابرجا بوده است. بنابر نقل‌ها، حرم ائمه اطهار در بقیع، ۲ درب داشته است که زائران از یکی وارد و از دیگری خارج می‌شده‌اند، این حرم دارای خادم و متولی و گنبد آن سفیدرنگ و از نظر شکل، هشت ضلعی بوده است، بر خلاف حرم سایر ائمه اطهار، صحنی در اطراف نداشته است و در داخل آن، محرابی به نام «محراب فاطمه» وجود داشته است.
هشتم شوال سال ۱۳۴۴ قمری قبور ائمه(ع) به دست حاکمان وقت آل سعود تخریب شد.
جانشین معاونت تبلیغات حرم مطهر رضوی در خصوص نمایشگاه "در آستان بقیع" گفت: امسال برای نخستین بار چنین نمایشگاهی همزمان با سالروز تخریب حرم ائمه بقیع در ضلع شرقی صحن غدیر برپا شده است.
حجت الاسلام علی بخشی با بیان اینکه این نمایشگاه با همکاری بعثه رهبر معظم انقلاب در سازمان حج و زیارت برپا شده است، افزود: پیش از این قرار بود به مدت یک هفته برپا باشد اما به دلیل استقبال مردم، زمان برپایی آن افزایش یافته و تا پایان ماه شوال و حدود ۱۰ روز دیگر ادامه دارد.
وی ادامه داد: در حاشیه این نمایشگاه نیز کتابهایی با موضوع بقیع و تاریخچه آن در معرض دید زائران قرار گرفته است.
یکی از زائران قمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به تنها تشرف خود به سفر حج واجب، افزود: سال ۸۷ به حج مشرف شدم و امکان زیارت بقیع برای ما بانوان میسر نبود اما این نمایشگاه خاطرات حج و مظلومیت قبور ائمه بقیع را برای ما زنده کرد.
مریم محسنی ادامه داد: بقیع تنها یک قبرستان نیست بلکه گوشه ای از تاریخ اسلام است. یکی از دیگر ابعاد اهمیت بقیع این است که گفته شده شاید مزار حضرت فاطمه(س) نیز در آنجا باشد.
یکی از روحانیانی که به تماشای این نمایشگاه ایستاده بود نیز اظهار کرد: حرمت نهادن به بقیع در سیره معصومان، دارای چند جهت اساسی است که به همین جهات، امامان شیعه فراوان به بقیع آمد و شد داشتند و با نگاهی از سر تعظیم و احترام، به بقیع می نگریستند.
حجت الاسلام محمدرضا جعفرپور افزود: پیامبر(ص) به بقیع می رفتند و برای مدفون شدگان در آن مکان، طلب مغفرت کرده و دعا می خواندند.
وی ادامه داد: برخی از گواهی های تاریخی، مبنی بر این که قبر حضرت فاطمه(س) در بقیع واقع است و ائمه (ع) نیز به همین دلیلِ خاص، صرف نظر از ادله دیگر، به بقیع احترام فراوان گذاشته و در آن مکان شریف حاضر می شدند و در واقع به زیارت قبر مخفی مادرشان زهرا (س) می پرداختند.
این کارشناس مذهبی گفت: وجود قبور چهار امام معصوم در بقیع نیز موضوعیت اساسی داشت و به همین دلیل امامان شیعه به آن مقبره نورانی عنایت ویژه ای داشته اند.
وی ادامه داد: برپایی چنین نمایشگاهی با ارائه کتابهای مرتبط با بقیع، زائران و مجاوران حرم مطهر امام رضا(ع) را هر چه بیشتر با تاریخ اسلام و مظلومیت اهل بیت(ع) آشنا می‌کند.
