برای افزایش تعطیلات هفتگی کار کارشناسی نشده است

 به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه بالاتر سیما با حضور آقای مومن آرانی استاد دانشگاه موافق تعطیلی در روز پنج شنبه‌ها و آقای خالقی عضو هیئت مدیره خانه صنعت و معدن و تجارت و مخالف تعطیلی پنج شنبه‌ها به بررسی موضوع اضافه شدن یک روز تعطیل به تقویم هفتگی پرداخت.

مشروح این برنامه را در ادامه می‌بینید:

سوال: با آقای مومن آرانی شروع می‌کنم و این پرسش که علت مخالفت شما با تعطیلی روز شنبه به جای پنجشنبه از کجا می‌آید و چی هستش دلایلتان؟
مومن آرانی: آن بحثی که به نظر من ضروری‌تر از این سؤال است بحث راجع به این که چرا به اصل تعطیلی در کشور ما آن قدر سهل پرداخت می‌شود ساده گرفته شده به جوانب مختلفش پرداخته نشده این خیلی بحث مهمی است البته من یک توضیح بدهم که من به نمایندگی از یک یا چند تا از دوستان در رشته‌های مختلف که در یک سری از اندیشکده و پژوهشکده‌ها  روی این موضوع کار می‌کردند خدمت شما هستم.
سوال: میشود نام ببرید؟
مومن آرانی: یک بخشی که روی حوزه تعطیلات ما بررسی کردند دوستان روی کشور‌ها تا حدی که درآوردند، حول و حوش چهارده پانزده متغیر مختلف برای مشخص کردن میزان تعطیلات است، ببینید اون چیزی که الان توی رسانه‌های ما مطرح شده تعطیلات ما کم است چرا؟ یک نمودار میله‌ای می‌دهیم می‌گوییم ما هشتاد روز است ببینید آمریکا صد و بیست روز است چین صد و بیست و پنج روز است مثلاً بلژیک صد و پانزده روز است.
سوال: البته من یک اصلاح کنم ما بحثمان روی روز‌های کاری است منظور این که مثلاً چهل و چهار ساعت و چهل ساعت در هفته و مقایسه مثلاً چهل ساعت کار.
مومن آرانی: من راجع به به روز تعطیل حرف می‌زنم میزان تعطیلات تو تقویم کاری سالانه کشور‌ها تعدادش.
سوال: خوب آن موضوع بزرگ‌تری است ما موضوعمان یک مقدار ریزتر است؟
مومن آرانی: خوب این خیلی مهمی است از کجا شروع می‌شود، ما می‌گوییم تعطیلاتمان کم است چرا کم است نمودار میله‌ای نشان می‌دهد وقتی نمودار میله‌ای که تو این رسانه پخش می‌شود و هر مخاطبی نگاه می‌کند می‌بیند ما چهل روز، سی و پنج روز کمتریم خیلی راحت قانع می‌شود که پس تعطیلات ما کم است درست است خیلی طبیعی است وقتی نمودار میله‌ای را می‌رود در کشور چین کشور آمریکا تو کشور بلژیک تو کشور نمی‌دونم سوییس تو روسیه تو امارات باز می‌کنیم که چی مثلاً این صد و بیست روزه چه‌جوری است همه که یک جور نیستندکه یک دفعه می‌بینیم که وقتی بررسی کردند متغیر‌های مختلفی را دخالت دادند مثلاً یک متغیر مرخصی استحقاقی برای تعطیلات توی تقویم سالانه کاری کارگران و کارمندان کشور‌ها، یک سری کشور‌ها سالی پنج روز مرخصی استحقاقی دارند یه سری کشور‌ها صفر روز یعنی این صد و بیست روز را الان می‌بینید کل تعطیلات است.
سوال: نام می‌برید؟
مومن آرانی: آمریکا صفر، چین پنج روز، مثال می‌زنم داری می‌روی جلوتر می‌بینیم اینجا تعطیلات عمومی دادند پانزده روز تعطیلات عمومی داریم تو تقویم روی این صد و بیست روز آمده‌ها من هشت روزش را بیشتر حقوق نمی‌دهم هفت روزش را حقوق می‌دهم هشت روزش را بیشتر حقوق نمی‌دهم یعنی عملاً تعطیل است ولی حقوقی نمی‌گیرد می‌رود روی مرخصی استعلاجی یک دفعه میگوید من مرخصی استعلاجی را قبول ندارم اگر کار نکنی پول نمی‌گیری، کشور با کشور روی این متغیر‌ها برای فهم تعطیلات میزان تعطیلاتی که کارمند و کارگر می‌تواند تو سال داشته باشد فرق می‌کند از این متغیر‌ها مثلاً یک بحث دیگری توی تعطیلات دارند تعطیلات ثابت و متغیر مثلاً رو هم جمع بزنی صد و بیست است بعدش می‌گوید که ببین من از پانزده روز تعطیلات عمومی که گذاشتم هفده روزی که گذاشتم هفت روزش ثابت است عمومی است همه کشور را تعطیل می‌کنم ده روزش دست خود دولت گذاشته‌ام که کم و زیاد کند که من مشکل کاری درهفته پیدا نکنم بیاورم اول هفته ببرم بیاورم آخر هفته بیاورم اول ماه تعطیلی را اعمال می‌کند یک مدل دیگر دارند بعضی کشور‌ها عام و خاص کردند تعطیلات شان را در آمار این صد و بیست‌ها آمده ببینید این تعطیلی هست توی تعطیلات عمومی من ولی این هفت روزش همه کشور هست این چهار روزش این شش روزش این قشر خاص تعطیل می‌کنم.
سوال: می‌شود مثال هایتان را دقیق‌تر بگویید مثلا کدام کشورها؟
مومن آرانی: یک بررسی در فضای مجازی الان حتی فضای انگلیسی هم می‌شود بررسی کرد بریم همین چین مثلاً فکر می‌کنم اگر حافظه ام یاری کند چهار پنج روزش تعطیلات خاص است برویم توی آلمان یک سری تعطیلاتش ایالتی است اصلاً تعطیلات کل نیست.
سوال: روز‌های کاری چی حالا که بحث امروزمان روز‌های کاری است چند روز در هفته و چند ساعت در هفته؟
مومن آرانی: در تقویم‌ها متفاوت است گفتم متناسب با اینکه فرهنگ شان چیه چه حساسیتی دارند، مثلاً بعضی کشور‌ها مثل کشور‌های اروپایی، اروپای غربی تعطیلات مذهبی برایشان خیلی مهم است و عمومی و رویش خیلی مانور می‌دهند.
سوال: روز‌های کاری را عرض می‌کنم؟

مومن آرانی: روز‌های کاری عرض می‌کنم بستگی به تقویمی که تعیین کردند مشخص کردند که مثلاً شنبه باشد پنجشنبه و جمعه باشد.
سوال: شما بررسی کردید چند تا کشور پنجشنبه و جمعه تعطیل هستند؟
مومن آرانی: بحث من سر این است که یک متغیری است تعطیلات یا موضوعی است تعطیلات که ابعاد مختلفی داخل دارد در همین موضوع اینکه چه آثاری دارد اصلاً بحث من نیست.
سوال: آقای خالقی شما بفرمایید چرا مخالف تعطیلی روز پنجشنبه‌ها هستید و فکر می‌کنید که باید شنبه‌ها تعطیل باشد؟
خالقی: موضوع تعطیلی پنجشنبه یا شنبه اصلاً افزایش تعطیلات هفتگی، خوب گرم شده این روز‌ها خیلی داریم در موردش می‌گوییم و می‌شنویم البته یک چیزی ابتدائا بگویم آقای دکتر مومن می‌فرمودند اندیشکده‌ها حوزه تخصصی شان کجاست که ایشان فرمودند اینکار را انجام دادند و اینکه خوب احیاناً اگر بدانیم کجا هستند خیلی خوب‌تر است یعنی به هر حال بدانیمآنجایی که اینکار را انجام داده حوزه تخصصی اش آیا فقط اقتصاد بوده غیر اقتصاد بوده، اجتماعی بوده و مذهبی بوده حوزه تخصصی اندیشکده برایمان روشن باشد خیلی بهتر است.
این حوزه تعطیلی است این کار و جا‌هایی که دارند این کار هم بخش خصوصی رویش کار کرده هم دولت رویش کار کرده ولی چیزی که ما منتظر بودیم قبل از اینکه این چرا پنجشنبه و چرا شنبه بیاید مطرح شود دولت باید یک کار کارشناسی مشخص و مدونی انجام می‌داد آثار و تبعات این تصمیم را باید روشن می‌کرد که ما اگر یک روز اضافه می‌کنیم آثار مثبتش از نظر اعداد و ارقام به چه نحوی، مصالح اقتصادی کشور اقتضا می‌کند، چون ما می‌گویم خوب اگر یک روز تعطیل را افزایش دهیم بهره‌وری نیروی کار میرود بالا مردم با انگیزه بیشتری می‌آیند بهره‌وری شان بالا می‌رود بسیار خوب ولی کنارش یک رفتار بهره‌ورانه هم می‌خواهد یعنی دولتی که ما می‌گوید ساعت کار کارمندان در آن بیست، بیست پنج دقیقه است آمار مفید، آماری که اعلام می‌کنند در روز حالا شما بگویید دو ساعت در روز کار مفید کارکنان دولت باشد ما بیش از دو میلیون شاید سیصد هزار نفر کارمند دولت داریم در کشور خوب این عدد دو میلیون نفر ساعتی کنیم که این‌ها بهره‌وری شان کمتر از یک ساعت است طبق آمار‌هایی که قبلاً اعلام می‌شد من یک پایش جدید ندیدم ما در روز داریم یک ساعت میانگین بهره‌وری بعضی کارکنان ادارات دولتی را داریم شما حساب کنید این‌ها در روز، هفته دارند پنج ساعت در تهران کار می‌کنند در شهرستان‌ها شش ساعت دارند کار می‌کنند تمام این کار را شما جمع بزنید خوب بهره‌وری بالایی دولت ندارد خوب می‌خواهیم یک روز تعطیلی اضافه کنیم که این‌ها بهره‌وری شان برود بالا خوب چی‌کار می‌کنیم بهره وری شان بالا برود دو روز تعطیلات رفتند برگشتند، فرض کنید پنجشنبه جمعه تعطیل هستند شنبه چه بهره‌وری بالایی؟ در همین تهران بهره‌وری در تهران بالا میرود؟ روز شنبه روزی است که خیلی‌ها هنوز از سفر بر نگشتند چهارشنبه بعد از ظهر سفر تشریف میبرند یک عده روز شنبه تا ظهر برمی‌گردند ما عملاً بیش از دو روز تعطیلیم در همین تهران دیگر به خودمان می‌گویند کج بشویم، راست صحبت بکنیم.
خالقی: در مورد موضوع من مشکلی ندارم بخش خصوصی هم مشکلی نسبت به اینکه یک روز تعطیلی اضافه شود ندارد به هر حال اگر دنیا دارد این کار را انجام می‌دهد و نتیجه گرفت و ما هم نگاه می‌کنیم خوب چرا ما تعطیلی کم داریم خوب زیادش کنیم که اعتراضی نباشد ولی مابه‌ازایش ما برای کشور می‌خواهیم دستاورد داشته باشیم من که در شرکت در یک دستگاه دولتی هر کجا دارم کار می‌کنم اگر برای رفاه من قرار است یک روز افزایش پیدا بکند ما به ازایش من به کشور چی می‌خواهم بدم، ما کشورمان در مرحله رشد و توسعه اقتصادی خیلی رونقی نیستیم که بگوییم خیلی وضعیتمان خوب است و خوش خوشان هستیم حالا یک روز هم تعطیلی اضافه کنیم برویم تفریحات یعنی اون قدر درآمدمان بالاست که می‌خواهیم برویم تعطیلات هم تازه خرج هم بکنیم روی این باز مطلبی نداریم بمانیم دو روز باشد تعطیل ولی چرا پنجشنبه را داریم انتخاب می‌کنیم وقتی که همه دنیا خیلی از کشور‌های دنیا شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و از طرف دیگر کشور‌های اسلامی و هم جوار‌های ما جمعه و شنبه را تعطیل کردند برای این که سه روز در مجموع هم‌پوشانی اگر اتفاق می‌افتد جمعه شنبه یک شنبه حالا ما هم برخلاف بقیه بگوییم پنجشنبه و جمعه را تعطیل می‌کنیم حالا به دلیلی که اگر در بحث رسیدیم به آن که چرا شنبه که آقای مومن نفرمودند چرا شنبه من متوجه بشوم چرا شنبه و پنجشنبه نه؟ شنبه را می‌گوییم نباشد ولی پنجشنبه تعطیل شود این را نشنیدم، چون سؤال شما مشخصاً این بود اگر قرار هست ما روز پنجشنبه را تعطیل کنیم ما روز‌های کاری فعلی مان با دنیا در اشتراک داریم یک شنبه که تعطیل نیست می‌شود دوشنبه سه شنبه چهارشنبه پنجشنبه چهار روز کاری داریم با دنیا کار کنیم یک روزش را که تعطیل کنیم از این چهار روز بیست پنج درصد کم شد از زمانی که با دنیا می‌توانیم کار کنیم با آن میزان مبادلاتش کار ندارم سه روز می‌توانم با دنیا کار کنم چهار روز را وقتی به سه روز تبدیل می‌کنیم یعنی بیست و پنج درصد زمان کار مشترک با دنیا ر ا حذف می‌کنم یعنی بیست و پنج درصد من بهره‌وری را با دست خودم دارم قطع می‌کنم چه کسی این کار را می‌کند یعنی خود زنی می‌خواهیم بکنیم یک بحث دیگر است و شهر جمعه و شنبه را اگر تعطیل بگذاریم اگر منع منطقی و دیگری برایش وجود ندارد که قانع کننده باشد که ببینیم مدافعان پنجشنبه چی می‌گویند که من اصلاً نشنیدم آن‌هایی که شنیدم دوست دارم از زبان خودشان بشنویم این در خبر یکی دو نفر از دوستان فرمودند واقعاً بیایند بگویند شنبه چرا نه؟ بالاخره جمعه، شنبه یکشنبه، سه روز که تعطیل شد حداقل ما چهار روز با دنیا بتوانیم کار کنیم یک چیز مهم وجود دارد ببینید دولت قرار است خدمتگزار مردم باشد کاری که دولت می‌خواهد بکند نه اینکه ما بیاییم برای اینکه دولت کارش راحت باشد بخش خصوصی را هم درگیر بکنیم دولتی که خدمتگزار است باید تسهیل بکند کار بخش خصوصی را او بشینید تعطیل باشد بخش خصوصی می‌خواهد کار بکند تعطیل کنیم من این را واقعا نمی‌فهمم.

سوال:آقای مؤمن آرانی می‌فرمایید که علت مخالفت با تعطیلی روز شنبه‌ها چی هست مشخصاً؟
مؤمن آرانی: ببینید من یک دلیلی که اصرار دارم که سریع نرویم سراغ این بحث و جامعه به این سمت کشیده شده که به این سمت برویم می‌خواهم بگویم که بحث خیلی مهم‌تر از این حرف‌هاست که برویم آخر خط یعنی من به ده تا سؤال قبلی هنوز جواب ندادم راجع به تعطیلات که باید تکلیفش را هنوز هیچ کدوم را مشخص نکردم کما اینکه الان سر حقوق کارگر صدا در اومد چرا، چون قبلاً به آن فکر نشده بود که الان شما دارید ساعت کار را کم میکنید حقوق در بخش خصوصی هزینه سر بارش را چه کسی می‌خواهد بدهد.
سوال: یک سؤالی آقای خالقی پرسید گفتید از اندیشکده‌هایی بررسی شد؟
مؤمن آرانی: این را من الان در رسانه نمی‌گویم بعداً بیرون به شما می‌گویم یک بحثی هست ما ده تا سؤال قبلش داریم پانزده تا سؤال قبلش داریم خیلی سؤال‌های جدی هم هست تا برسیم به اینکه ببینیم که آیا این روز خوب است یا بد به درد ما می‌خورد یا یا به درد ما نمی‌خورد در مورد اصل تعطیلات هم تازه باید بنشینیم حرف بزنیم براساس یک سری متغیرها، چون واقعاً خیلی بخش‌ها احتمال دارد متضرر بشوند در این تعطیلات.
سوال: کدام بخش ها؟
مؤمن آرانی: شاید دولتی‌ها یا کارمندان لذتش را ببرند بگویند ما الان با همین بهره‌وری و همین ساعت مفید کاری یک روز دیگر هم به تعطیلاتمان اضافه شد حقوق هم که تغییر نمی‌کند خیلی هم خوب است طبیعی است من هم باشم خوشحال می‌شوم ولی آیا این که مثلاً ما ده میلیون کارگر داریم در  کشور سه چهار میلیون کارگران فصلی و روزانه داریم منبع درآمدشان این است که بروند روزانه، ماهانه درآمد کسب کنند این تعطیلات به نفعشان هست یا نیست رقم یکی دوتا که نیست که، رقم ده میلیون و پنج میلیون و چهار میلیون آدم است و چهار پنج میلیون خانوار راجع به این فکر کردید که آیا من دارم راجع به تعطیلات فکر می‌کنم این‌ها چه سرنوشتی دارند.
سوال: شما کلا مخالف هستید؟
مؤمن آرانی: نه موافق کار کارشناسی هستم که یک مسیر کارشناسی طی شود متغیر‌های مختلف شناخته شوند و براساس اون‌ها ارزیابی و تصمیم مدبرانه گرفته شود اگر ته این فرایند این بود که من سه روز تعطیل کنم سه روز تعطیل کنم نه دو روز اگر به این رسیدیم که نباید فعلاً تعطیل کنیم تعطیل نکنیم.
سوال: شما به عنوان کارشناس برنامه دعوت شدید و چنین فرمودید که یک سری اندیشکده‌ها هم بررسی کردند بفرمایید که به کدام جمع‌بندی رسیدیم به کدوم روز تعطیلی؟
مؤمن آرانی: کلاً جمع‌بندی این مسیری که تا الان طی شده این مسیر کارشناسی نیست آقای خالقی بحث خیلی خوبی کردند

الان ده سال است پنجشنبه‌ها تهران تعطیل است بهره‌وری اضافه شده تحقیقی الان کرده سیستم بگوید که تهران ده سال تعطیل بوده چند تا استان دیگر هم پایلوت داشتیم آیا بهره‌وری رفته بالا آیا خانواده تقویت شدند یعنی ما ازدواج هایمان رفته بالا، طلاق هایمان آمده پایین روابط خانواده و فرزندان بهتر شده تحقیقی الان داریم که بر اساس آن بگوییم که آیا من اگر تعطیلات را اضافه کنم آن نتایج را خواهد داشت یا نخواهد داشت اینکه من براساس یک ادبیاتی یک جمله‌ای بار کنم یک سری اثرات را روی افزایش یا کاهش تعطیلات این کار کارشناسی نیست بعدش اگر این اتفاق بیفتد وارد یک سیستم سعی و خطا می‌شویم و هزینه‌های بالایی در حوزه‌های مختلف سوار جامعه و اقتصاد و بخش خصوصی و دولتی می‌کنیم مدام می‌رویم برمی‌گردیم تازه می‌فهمیم که این هم که بود آن هم که بود چرا این را ندیدیم چرا آن را ندیدیم این از کجا پیدایش شد.
خالقی: تا اینجا، ما با هم هم نظریم که کار کارشناسی کافی نشده و بخش غیردولت برای این که نظر دهد موقعی که تدوین شود قبل اینکه برویم در مجلس انجام ندادیم تا اینجا هم نظریم؟
مؤمن آرانی: خیلی جا‌ها مراجعه نکرده‌اند فقط بخش اقتصادی نیست مگر به بخش فرهنگی مراجعه کردند یا بخش اجتماعی مراجعه کردند؟
خالقی: پیوست هایش در نیامده.
مؤمن آرانی: چرا ما همچین قانونی را تصویب کنیم وقتی که هیچ پیوست اقتصادی اجتماعی فرهنگی هنوز در نیامده که برویم وارد سیکل سعی و خطا بشویم که سرنوشت هشتاد و پنج میلیون آدم برای سالیان طولانی متاثر خواهد کرد.
خالقی: الان کار از اختیار بنده و جناب‌عالی خارج است.
مؤمن آرانی: من اینجا کارشناس هستم.
خالقی: بنده هم مثل حضرت‌عالی کارشناس هستم کار از اختیار بنده و جناب‌عالی خارج است حتی آقای بزرگ نسبی هم همین‌طور، بحثی که الان این است که این موضوع در کمیسیون اجتماعی مجلس است و دارد بررسی می‌شود فردا روزی تو صحن علنی به عنوان دستور کار مطرح و چاپ می‌شود شما می‌بینید تصویب شد و تمام شد ما الان باید ببنیم خیلی خوب با فرض این که کار کارشناسی نکردید اگر می‌توانید مسکوت بگذارید متوقفش بکنید برگردیم بررسی کنیم نمی‌شود می‌خواهیم بررسی کنیم فرض کنیم پنج شنبه و یا شنبه الان مجلس به این نقطه رسیده بنده و جنابعالی که دیگر موثر نیستیم.
سوال: این لایحه متعلق به سال ۱۴۰۲ است؟
خالقی: بله برای شهریور ۱۴۰۲، حتی سال هزار و سیصد و نود و هشت به صورت طرح توسط بعضی از نماینده‌ها بوده که بعداً برای که، چون بار مالی دارد نمی‌تواند مجلس طرحی بیاورد مصوب بکند که بار مالی بر دولت تحمیل بکند توافق شد که دولت این را لایحه بیاورد اتفاقی که افتاده این است.
مؤمن آرانی: ببینید آقای خالقی من همین الان  می‌گویم که پنجشنبه و جمعه روی چه متغییر‌هایی باید نظر بدهم وقتی که متغییر‌هایی را در نظر نگرفته‌اند که مؤثر بوده روی آثاری که تعطیلات می‌تواند روی حوزه‌های مختلف داشته باشد الان در یک انرژی قدرت بالاتری دارد یک مسیری را طی می‌کند که الان شاید با بحث‌هایی که توسط فعالان اقتصادی و فعالان اجتماعی و فعالان دینی، افراد کنشگر اجتماعی ما دارد صحبت می‌شود یک کارزاری راه رافتاده با با امضای بالا شکل گرفته تشکل فراگیر بخش اقتصاد، پنج تا تشکل فراگیر تو داریم کشور بیانیه مشترک دادند اتاق‌های بازرگانی، اتاق تعاون، اتاق اصناف، کانال کارفرمایی خانه صنعت و تجارت این پنج تا مشترکاً آمدند می‌گویند این چه ترتیب کاری است.
مؤمن آرانی: من یک نکته بگویم هم راجع به اینکه الان که اینجا خدمت شما هستم فکر می‌کنم هفت ماه است به صورت روزانه مجموعه این بحث تعطیلات را تو کشور تو رسانه‌ها به‌صورت روزانه پیگیری کردم تقریباً می‌شود گفت که بعید است که مثلاً حرفی، گفته‌ای چیزی در این مجموعه گفته شده باشد که ندیده باشم این یک، دوم برای اینکه فقط طرح تسهیلات رسانه نباشد تحلیل دوستان ما با کمیسیون اجتماعی با یک سری از نماینده مجلس ارتباط گرفتیم خبر گرفتیم که چه خبر است و اطرافش چی هست و موضوعش چی هست با سازمان اداری استخدامی با یکی دوتا از معاونینش ارتباط گرفتیم جویا شدیم از این قضیه با بخش اقتصادی دولت راجع به آمار و ارقامی که راجع به این حوزه اومده ارتباط گرفتیم جویا شدیم که آیا این این وضعیت اقتصاد، تجارت ما دقیقاً آمار و ارقامش چی هست و با یک جای دیگر هم ارتباط گرفتیم الان یادم نمی‌آید.
خالقی: دلیل دوستان برای اینکه تعطیلی شنبه اصلاً نباشد چیه؟ اصلا تحقیق کردید؟
سوال: البته هنوز آقای مومن نگفته پنج شنبه یا شنبه و شنبه چرا نه این را هم به ما نگفتید؟
خالقی: جلسه مجلس بود و رای آورد الان روی روزش است کلیات افزایش تعطیلات رای آورده، الان روی جزئیاتش کمیسیون بررسی کرده؟
مؤمن آرانی: من اگر بخواهم راجع به این موضوع باز کنم که چه اتفاقی افتاده تو عرصه مباحث رسانه‌ای که حول و حوش تعطیلات شنبه و پنجشنبه شکل گرفته با توجه به رصد و تحلیلی که داشتیم یک بحث خیلی مفصلی است توضیحش و یک تحلیل محتوای خیلی خوبی هم روی این بحث‌هایی که تو رسانه تو این شش هفت ماه شکل گرفته و کنش و واکنش‌ها و رفت‌وبرگشت‌هایی که بین وضعیت واقعی تو مجلس و رسانه شکل گرفته و پاسخ‌هایی که رد و بدل شد ما داریم یک فرایند خاصی طی شده.

سؤال: آقای مؤمن چرا پنج‌شنبه‌ها تعطیل...؟
 مؤمن آرانی جامعه شناس و استاد دانشگاه: یک فرایندی که چرا از این همه متغیر‌هایی که برای تعطیلات مؤثر است؟ رسیدیم به یک دوگانه‌ای بین پنجشنبه و شنبه، در حوزه رسانه مطرح می‌کنند مبتنی بر روند تحلیل روند رسانه‌ای که در رسانه شکل گرفت؛ اگر شما سال قبل که این فضای رسانه‌ای نسبت به این موضوع ورود پیدا نکرده بود، می‌رفتید از خود ما؛ از کوچه و بازار بی سر و صدا یک نظرسنجی می‌کردید که می‌خواهیم یک روزی را تعطیل کنیم، نظر شما این است که پنجشنبه را تعطیل کنیم یا شنبه را؟ به صورت خیلی طبیعی مردم می‌گفتند؛ پنجشنبه، چرا؟ همین چیز‌های عمومی که الان آقای حسینی هم گفتند. گفتند مثلاً تهرانی‌ها پنجشنبه تعطیل هستند، آموزش و پرورش پنجشنبه تعطیل است، ما را هم تعطیل کنید.
آرمان خالقی؛ عضو هيئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت: اگر شنبه تعطیل بود، همه می‌گفتند شنبه.
مؤمن آرانی: نه، می‌خواهم بگویم که از لحاظ این که می‌خواهم بگویم این وضعیت است. باید متوجه شویم که چه اتفاقی افتاد.
سوال: آن نظرسنجی که می‌گویید انجام نشده، نمی‌توانیم به آن استناد کنیم، بعد می‌رفتیم می‌گفتند شنبه تعطیل شود بهتر است.
مؤمن آرانی: یک اتفاقاتی در رسانه به واسطه دوستان آقای خالقی که مجموعه رسانه‌های مختلفی را در اختیار دارند برای پیشبرد آن چیزی که فکر می‌کنند درست است که تعطیلی شنبه است رقم خورده، به صورت گسترده هم رقم خورده، نه به صورت محدود، یعنی در  شبکه‌های گسترده‌ای در حوزه رسانه، روزنامه، کانال‌ها، گروه‌ها، محتوا‌های مستمری تولید شده که تعطیلات ما باید شنبه باشد. طبیعی است یعنی خیلی غیرطبیعی هم نیست. اعتقادشان این بوده که تعطیلی شنبه تعطیلی درست است به دلایل تجاری و بازرگانی کشور و ما باید این تعطیلات را داشته باشیم.
سؤال: چرا شما مخالف تعطیلی روز‌های شنبه هستید؟
مؤمن آرانی: برای این که صرف این که من بگویم یک روز را انتخاب کنم که فقط عامل تجارت خارجی متغیر علی‌الاطلاق من باشد، انتخاب کاملاً غلطی است برای یک موضوعی که ابعاد مختلف دارد در گسترده‌ترین و عمیق‌ترین لایه‌های مختلف زندگی آحاد جامعه این تأثیر خواهد گذاشت.
سؤال: چه تأثیری ممکن است بگذارد؟
خالقی: زاد ولد هم کم نبود، الان رشد کشور هم کم شده است.
مؤمن آرانی: دلیلم همین است.
خالقی: تأثیر معکوس داشته این افزایش تعطیلات.
مؤمن آرانی: می‌گویم ما بررسی نکردیم، کاش می‌رفتیم بررسی می‌کردیم.
مجری: چون شما گفتید شش، هفت ماه پیگیری کردید، مثلاً به کمیسیون اجتماعی گفتید، از دولت پیگیری کردید.
مؤمن آرانی: راجع به این که چرا تعطیلات مهم است حرف بزنم، بعد راجع به آن حرف بزنم. بحث زمان در زیست یک فرد، جامعه یا خانواده، زیست زمان؛ یک زیستی است که ذات زندگی یعنی به همه چیز می‌چسبد، یعنی من بخواهم فکر کنم در آن زمان نداشته باشم، نمی‌توانم فکر کنم، بخواهم عمل کنم؛ زمان نداشته باشم نمی‌توانم عمل کنم. بخواهم هدف گذاری کنم، زمان نداشته باشم نمی‌توانم، بخواهم برنامه‌ریزی کنم، زمان نداشته باشم، نمی‌توانم.
سؤال: آقای مؤمن که کماکان پاسخ ما را نداد، من از شما این را می‌پرسم؛ آقای خالقی شما مهم‌ترین دلایلی که در مخالفت تعطیلی روز شنبه‌ها شنیدید چه بوده؟
خالقی: چون دوستان مرا مثال آوردند، دوستان ایشان را مثال بیاورم، دوستان مؤمن نظرشان این بوده که از نظر دینی و مذهبی روز شنبه تطابق دارد با روز تعطیلی یکی از ادیان الهی، معتبر و محترم شناخته شده کشور ما که در کشوری هم که متخاصم ماست، آن روز تعطیل است. روز رسمی آنهاست؛ شنبه ها. برای این که ما تطبیق پیدا نکنیم با اینها تعطیلش کنیم. این یکی از بزرگترین دلیل مخالفت با شنبه است. حالا باید ببینیم چرا بر پنج‌شنبه اصرار داریم؟ پنج‌شنبه می‌گوییم در فرهنگ ما پنج‌شنبه روزی بوده که ما برای دیدار اصحاب و اهل قبور رفتیم، دیدار‌هایی بوده، سفر بوده، عادت کردیم به پنج‌شنبه‌ها، جزئیات آن را کار ندارم. دو روزی که تثبیت کردیم؛ پنج‌شنبه و جمعه در هفته تعطیل باشد. بحث ما این است که الان مگر مهم‌ترین مسئله کشور؛ اقتصاد نیست؟ مگر به این موضوع مقام معظم رهبری اشاره نمی‌کند بزرگترین مشکل و معضل کشور؛ معضل اقتصادی است، قاعدتاً باید تصمیم ما بوی اقتصادی پیدا کند. اگر رفاه مردم را می‌خواهیم، همین مردم همین دو روز تعطیلی را بروند خوش بگذرانند، آسایش داشته باشند و با روحیه خوب بیایند زندگی خود را انجام دهند، باید به معیشت آنها فکر کرد. اگر قرار است چیزی بیاید لطمه بزند به اقتصاد ملی ما، باید از آن برحذر باشیم و از آن فرار کنیم. وقتی که ما به عینه می‌بینیم ما یک روز تعطیلی اضافه می‌کنیم، یک روز خسارت می‌زند به اقتصاد ما، این که دو دو تا چهار تا است، این که به عینه می‌شود دید. من پنج‌شنبه‌ام را تعطیل می‌کنم، یک روز کاری با دنیا کاهش پیدا می‌کند، من پنجشنبه و جمعه تعطیل، دنیا شنبه و یکشنبه تعطیل، این چه کاری است؟ یکی بگوید منافع اقتصادی آن برای مردم چیست؟ آیا مردم منافع اقتصادی بیشتری دستشان می‌آید؟ ما مخلص همه دوستان هستیم و مخلص ایشان و دوستانشان، می‌رویم این کار را انجام می‌دهیم، اگر بحث‌های دینی را می‌خواهیم برگردیم، مگر ما برای تعطیلی روز جمعه بر مبنای آیه شریفه‌ای که وجود دارد؛ می‌گوید «إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ» یعنی چه؟ می‌گوید وقتی که ندا درآمد، اذان داده شد روز جمعه برای این که بیایید برای نماز جماعت بشتابید و تجارت خود را قطع کنید. بعد هم جالب است می‌گوید «فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ» ادامه دارد، می‌گوید یعنی چه؟ می‌گوید، چون نماز گزارده شد، در زمین پراکنده گردید و فضل خدا را جویا شوید. می‌گوید شما در زمان نمازجمعه متمرکز شوید و جمع شوید، نمازتان را بخوانید، تجارت نکنید، کار نکنید بروید. در مورد بحثی که دوستان ادیان یهودی ما و هموطنان ما و سایر جا‌ها اگر ممکن است باشد، این است که بیاییم خودمان را اگر کشور متخاصمی، بر مبنای آن کشوری که آن کشور را قبول نداریم که چرا این طور است، بیاییم به خود خسارت بزنیم که دلیل منطقی به نظر نمی‌آید. بالأخره ما از نظر موضوعاتی که داریم باید خود را تقویت کنیم، حالا، چون این کار را کرده ما نمی‌کنیم؟ ما، چون این کار را می‌کنیم او باید تعطیلی‌اش را بردارد. ما یک قومی داریم به نام قوم سبط، در قصص قرآنی است، به آنها حکم شده و آیه آن هست، می‌گوید که شما؛ معنی آن را می‌خوانم، می‌گوید «قطعاً شما از کسانی از خودتان که روز شنبه نافرمانی کردند» بحث این در قصص قرآنی اگر خوانده باشید، روز شنبه را می‌گویند به هیچ وجه کار نکنید، اینها برای این که حیله بزنند به کار ببرند، نهر‌هایی را می‌کنند می‌آیند باز می‌کنند ماهی‌ها بیایند اینجا بعد با یک بیل در ورودی‌اش را می‌بندند و روز یکشنبه شکار می‌کنند. شکارهایشان را شنبه به تله می‌اندازند و یکشنبه بر می‌دارند که خدا اینها را به عذاب الهی دچار می‌کند و می‌گوید «به آنها گفتیم که به جای تعطیل کردن کار در این روز، دنبال کار رفتند، شما از سرنوشت آنها آگاهید، به خاطر این نافرمانی گفتیم به شکل بوزینه باشید در حالی که مطرود هستید.» در قرآن این روز جزو آیاتی بود که خداوند به یک قوم مطرود گناهکار نافرمان گفته است تعطیل باشید، حالا ما اگر تعطیل باشیم که مشمول ما نمی‌شود. یعنی جزو ایام‌اللهی است که خداوند اشاره کرده و جزو دستوراتش بوده که یک روز برای یک قومی از ادیان بندگان خودش تعطیل کرده است، به نظرم خیلی روی این موضوع حساس نباشیم.
سؤال: قبل از همه اینها می‌شود دلیل خودتان را بدانیم، برای این که چرا مخالف تعطیلی روز شنبه‌ها هستید و موافق تعطیلی روز پنج‌شنبه‌ها؟
مؤمن آرانی: من نظرم را دقیقاً گفتم.
سوال: چرا نگفتید.
خالقی: شما گفتید کار کارشناسی شود، الان نظرتان چیست که چرا شنبه تعطیل نباشد، پنج‌شنبه تعطیل باشد؟
مؤمن آرانی: دو دسته دلیل می‌شود آورد که نظر متفاوت باشد، یک دسته از این که آن دلایلی که دلایل اقتصادی مطرح می‌شود و به صورت زیاد هم توزیع شده، دلایل دقیق و متقنی نیستند، یعنی قابل بحث و گفتگو هستند؛ که ما می‌توانیم این دلایل را بپذیریم؟ وقتی که سامانه‌های رسمی ما این دلایل را تأیید کنند، مثلاً برویم در بحث گمرک؛ آیا در حال حاضر گمرک ما سه یا چهار روز ارتباطش قطع است برای صادرات و واردات؟ بررسی کردیم ظاهراً گمرک ما هفت روز هفته باز است.
خالقی: نه بعضی روز‌ها تعطیل است. شما بروید روز یکشنبه گمرک‌های ما تعطیل و بسته است.
مؤمن آرانی: حالا می‌گویم از لحاظ کاری برنامه هفتم توسعه موظف کرده، ما در رسانه که بررسی کردیم که آیا گمرک ما هفت روز هفته باز است یا تعطیل است؟
خالقی: اضافه کاری می‌گیرند. هزینه و بار مالی برای مملکت دارد.
مؤمن آرانی: پس باز است، تعطیل نیست. مثال می‌زنم. ۲- رفتیم در بنادر مثلاً آیا یک کشتی روز جمعه بیاید بندر بوشهر ما، آیا اجازه نمی‌دهند پهلو بگیرد؟
خالقی: نه، چون گمرک بسته است، دور با فاصله باید بایستد و لنگر بیندازد. آن موقع باید هزینه دموراژ آن را من بدهم؛ فعال اقتصادی.
سوال: مثلاً اگر بخواهیم یک خرده عینی‌تر، مثلاً تاجر خارجی جمعه بیاید اینجا، کار بانکی نمی‌شود طبیعتاً انجام دهد.
خالقی: یک شرکت، دنبال سرمایه گذاری خارجی هستید؟
مؤمن آرانی: اِن قُلت‌هایی است که باید بیاییم با آمار و ارقام و مبتنی بر سامانه‌ها روشن کنیم برای جامعه که آیا چنین چیزی هست یا نیست یا چقدر است؟
سوال: شما می‌گویید به دلایل؛ ان قلت وارد است.
مؤمن آرانی: ما در مبادلات‌مان پیگیری کردیم؛ دو دسته عمومی داریم؛ یا مبادلات رسمی در تجارت داریم یا غیررسمی. مبادلات رسمی که از همین کانال‌های رسمی و فرایند‌های رسمی شکل می‌گیرد، ما باید مبادلات غیررسمی مبتنی بر صرافی‌ها و مؤسساتی که در کشور‌های خارجی زدیم صورت می‌گیرد. آن قسمت‌هایی که مبادلات غیررسمی که حجم‌شان خیلی بالاست اصلاً ارتباط مستقیمی با تعطیلات داخلی ما دارد، چون مبتنی بر تعطیلات آنها، آن مبادلات، غیررسمی انجام می‌شود. می‌ماند مبادلات رسمی، در مبادلات رسمی، فرایند تجاری میان دو کشور، در بحث مبادله، یک فرایند یک ماهه تا سه ماهه است که برود و برگردد. یک روز مدیریت کردن در این بازه یک ماهه تا سه ماهه در این مبادلات ارزی، اتفاق زیادی را در تجارت ایجاد نمی‌کند. می‌گویم می‌شود راجع به اینها دانه دانه حرف زد.
سوال: پس می‌گویید گفته می‌شود آسیب به وضع اقتصادی نمی‌شود.
مؤمن آرانی: خیلی قابل بحث است، با توجه به پیگیری‌هایی که کردیم و خیلی خوب است که آمار‌های آن و سامانه‌هایی که الان ثبت شدیم، به روز در بیاید که ما در روز‌های هفته فی‌الحال چه حجمی از مبادلات تجمیع، مالی، ترانزیتی دارد در سامانه‌های ما ثبت می‌شود، در سامانه مبادلات و صادرات و بعد راجع به این تصمیم بگیریم که آیا تجارت ما چقدر متأثر از کم و زیاد شدن یک روز تعطیل است؟
سؤال: آقای خالقی، می‌گویند که به این اعداد و ارقامی که اشاره می‌شود، بخش خصوصی عمدتاً عنوان می‌کند، در برنامه قبلی که رئیس اتاق؛ آقای کِشانی گفتند، گفتند چیزی حدود هشت میلیارد دلار منبع و مأخذ آمار است، شما می‌توانید بفرمایید؟ می‌گویند در روز‌های غیرتعطیل هم می‌شود کار کرد.
خالقی: بله، می‌شود کار کرد به جای این که، یعنی روز‌های غیرتعطیل را، یعنی روز‌هایی که برای آنها تعطیل است که برای ما غیرتعطیل خواهد بود روز‌های شنبه و یکشنبه آنها را ما باید کار کنیم، روز‌های پنجشنبه و جمعه که آنها کار می‌کنند، قرار است من تعطیل باشم، من باید آن تعطیلی را هم باز به خود حرام کنم، یعنی می‌گوید بخش خصوصی، شنبه و یکشنبه که دنیا کار می‌کند و شما هم تعطیل نیستی، کار خود را کن، پنجشنبه و جمعه را هم که من تعطیل می‌کنم باز بنشین در خانه‌ات کار کن با دنیا. چه شد؟
مؤمن آرانی: کل بحث ما همین است. کل استدلالی که پشت این است؛ یعنی کل این تغییر تعطیلی به سمع فقط صنف و قشر تجار و بازرگانان را منتفع می‌کند. این خیلی بحث مهمی است که آیا.
خالقی: منافع اقتصادی کشور در روابط بین المللی مستتر است، ما مواد اولیه که می‌خریم از بازار جهانی است، چیزی که به دنیا می‌فروشیم، باز بازار جهانی است. وقتی بازارشان تعطیل است من به که می‌خواهم بفروشم، من در سه روز کاری بهتر کار می‌توانم کنم با دنیا یا چهار روز کاری؟ این را مشخص کنید، بعد بگوییم در دنیای دیجیتال معامله کنید، من روز تعطیل هم در خانه معامله کنم.
سؤال: آقای خالقی شما نمونه مصداقی دارید به ما بگویید که مثلاً روز پنجشنبه اگر تعطیل شود به کارتان آسیب می‌زند؟ نمونه مصداقی هم می‌توانید به ما بگویید یک خرده دقیق‌تر.
خالقی: این فکر اصلاً در فکر من چطور آمد؟ برمی‌گردد به بیش از بیست سال پیش. یک شرکت بازرگانی پتروشیمی متعلق به دولت بود، بالای همین میدان ونک بود، یکی از دوستان جزو مسئولین آن‌جا شده بود، من هم بچه شهرستانی پا شدم آمدم تهران، رفتم خدمت این دوستمان که ببینیم او را، رفتیم، فکر می‌کنم روز شنبه بود، دیدم خیلی خلوت است، کسی پشت میزش نیست، همه برای خودشان خوش هستند، گفتم داستان؟ چرا این طور هستید شما؟ گفت ببین ما پنج‌شنبه و جمعه که تعطیل هستیم، خود شرکت تعطیل کرده پنج‌شنبه را، جمعه هم که نیستیم، شنبه و یکشنبه هم که دنیا، که اصلاً کار ما تجارت با دنیاست، شنبه و یکشنبه هم که کار نیست، همین طور رها هستند و کسی کار نمی‌کند. ما سه روز با دنیا کار می‌کنیم. این بر‌می‌گردد مثلاً حدود ۲۸ تا ۲۹ سالگی من. من خیلی تعجب کردم که یعنی چه یک شرکتی که بازرگانی و تجارت پتروشیمی کشور ما دستش بود آن موقع و کاملاً دولتی بود، این قدر با دنیا کمتر کار می‌کند، ما این قدر فاصله داریم، اینها به جای این که ما بیاییم شما جمعه و پنج‌شنبه شیفت‌کاری، اضافه کاری به تو می‌دهیم بیا بنشین کار تجارت کشور را جلو ببر، دو روز تعطیل را دو روز دیگر اضافه کردیم. این عقل اقتصادی در کار بنگاه‌داری. منافع ملی کجا ایجاب می‌کند که این طور حرکت کنیم.
سوال: آقای مؤمن می‌گوید یک روز خیلی تأثیر نمی‌گذارد در این مبادله، دلیلی دارید؟
خالقی: صحبت سر یک ساعت است، دقیقه است در کار تجارت، شما وقتی فضایی در دنیا باز می‌شود، بازار معاملات باز می‌شود، شما اگر الان ورود بدهید، یک ساعت بعد ورود بدهید، یک ساعت پیش بیشتر منفعت می‌توانستی کنی. بحث سر یک ساعت است، روز را به همین سادگی، مگر یک روز عمر خیلی ساده است؟ ما یک روز عمر این ملت را صحبت می‌کنیم؟ هشتاد میلیون ایرانی را صحبت می‌کنیم، یک روز کاری صرفه اقتصادی را از آنها می‌گیریم، به این سادگی نگاه نکنید. مگر بحث این است که به سلیقه بنده است یا به سلیقه فلان گروه خواهد بود؟ بحث این است که ما منافع اقتصاد مملکت را ایجاب کنیم، ببینیم چقدر به صرف و صلاح مملکت است، به همین سادگی؛ یک روز مگر چقدر می‌ارزد؟ خیلی می‌ارزد یک روز. یک روز فرصت تجاری و رقابت است. من کشورم را اجازه نمی‌دهم کسی برود جایش را در بازار جهانی بگیرد، آن روزی که من غایب هستم، رقیبم جای مرا گرفته. دشمن اقتصاد‌ی‌ام جای من رفته گرفته. نسبت به این موضوعات حساس باشیم، رگ گردن‌مان باد کند نسبت به این موضوعات، مگر ساده است؟ به همین سادگی؟
سؤال: اگر شما بفرمایید چرا مخالفید؟ شما گفتید دلیل اقتصادی خیلی وارد نیست، اما نفرمودید مجدداً. قبل از این که نکته خود را بگویید، بگویید چرا نباید شنبه‌ها تعطیل باشد و پنج‌شنبه‌ها بهتر است تعطیل باشد؟
مؤمن آرانی: چون باید ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت راجع به فرایند فهم تقویم در تنظیم برنامه سالانه کشور صحبت کنم و بعد بگویم که تعطیلی شنبه، ما چندین ساعت می‌توانیم راجع به این قضیه حرف بزنیم، منطق تقویمی کشور را تغییر می‌دهد، وقتی منطق تقویمی کشور را تغییر بدهد تعطیلات شنبه، کل تنظیمات یک کشور را در تمامی حوزه‌ها متأثر می‌کند.
خالقی: صد سال پیش کشور پنج‌شنبه تعطیل بود؟
مؤمن آرانی: نه.
خالقی: من سؤال اساسی‌ام این است؛ اصلاً شنبه در دنیا چطور برای همه شنبه شد؟
مؤمن آرانی: صد سال پیش که تقویم ما از قمری به شمسی تبدیل شد، چه کسی تبدیل کرد؟ رضاخان. برای چه تبدیل کرد؟ رفت ترکیه آتاتورک تقویم قمری‌شان را تبدیل به میلادی کرد، آمد رضاخان ایران، گفت من هم می‌خواهم تغییر دهم اوضاع را و می‌دانست که یکی از مهم‌ترین چیز‌ها در تغییر فرهنگی کشور؛ تغییر تقویمش است. ولی، چون فرهنگ ما اصیل، کهن و تاریخی است، جرأت نکرد بگوید که من می‌خواهم تقویم شما را از قمری به میلادی تبدیل کنم، کما این که آتاتورک کرد، کما این که بن‌سلمان کرده.
خالقی: عراق هم کرده است. خیلی از کشور‌های مسلمان کردند.
مؤمن آرانی: بله، دلیل این که ما نمی‌کنیم، چون یک فرهنگ تاریخی، کهن و متمدن هستیم، پای آن هم می‌ایستیم، چرا؟ چون می‌خواهیم خودمان باشیم. نمی‌رویم سراغ این. این که شما مدام می‌گویید کشور‌های اسلامی روز‌های تعطیلی هفته خود را در رسانه‌ها تغییر دادند به جمعه و شنبه، آنها تقویم کاری سالانه رسمی خود را میلادی کردند ولیکن در این تغییر اصلی سالانه خود به میلادی به جای این که شنبه و یکشنبه را انتخاب کنند، جمعه و شنبه را، یک تقویم سالانه تاریخی اگر تغییر کند، واقعاً اتفاقات زیادی در همه عرصه‌ها برای آن کشور اتفاق می‌افتد.
خالقی: امارات مگر پنج‌شنبه و جمعه تعطیل نبود؟ برگردان کرد؛ جمعه، شنبه. منافع اقتصادی خود را نگاه کرد، رقابتش با عربستان را نگاه کرد، گفت من با این کشور رقیبم رشد اقتصادی را می‌خواهم توسعه دهم، پنج‌شنبه‌ام را می‌کنم شنبه تعطیل، یک روز کاری می‌برم بالا برای این که جذب سرمایه گذار خارجی کنم.
مؤمن آرانی: یک روز نیست، تقویم کاری سالانه کشور است. کل بنگاه‌ها، کل شرکت‌ها سالانه برنامه خود را می‌بندن، اگر برنامه سالانه‌ات تطابق داشته باشد با برنامه سالانه شرکت‌های بین‌المللی، وضعیت تجاری جهان، این تطابق واقعی است و اثر دارد ولی تقویم سالانه‌ات در حوزه تجاری بنگاه‌داری تطابقی ندارد با آن تقویم میلادی و چرخه گردش سالانه اقتصادی شما متفاوت است برنامه‌ریزی‌اش، گردش مالی‌اش، پیگیری مالی‌اش، تنظیم مالی‌اش، یک روز تعطیلی اتفاق خاصی را نمی‌گذارد.
خالقی: چون ما کار می‌کنیم می‌بینیم، دوستانی که می‌بینند کار می‌شود این قدر حرص می‌خوریم. برای این که ما عملیاتی می‌بینیم. در گفتن و حرف و کاغذ؛ بله، ولی عملیات فرق می‌کند. شرکت‌های ما که دارند کار بین‌المللی می‌کنند، دو تراز تجاری و مالی می‌دهند، یک تراز میلادی در می‌آورند پایان سال میلادی خودمان برای طرف‌های تجاری‌مان باید مفاصاحساب کنیم، یر به یر کنیم به قول معروف. باید بخواند حساب‌هایمان، تمام شد، تراز شمسی خود را در می‌آوریم.
مؤمن آرانی: پس می‌شود کار کرد.
خالقی: نه، داریم کار می‌کنیم، ولی این که پنجشنبه را تعطیل کنیم، دیگر نمی‌شود کار کرد. شما در این شرایط بد اقتصادی، تسهیلات که این طور است، هفته پیش، دو هفته پیش خبر آمد که تسهیلات بانکی ۳۷ تا ۳۸ درصد فلان بانک گفت، اعتراض کردیم، صحبت کردیم، دوستان پذیرفتند که قبل از این که بخش خصوصی را ببینند بیایند مذاکره کنند، لغو کردند کارشان را بخواهیم بگوییم بانک چه بوده، الگو شود که این بانک پذیرفت، گوش شنوا داشت، خیلی شایسته تقدیر است بانک ملی این کار را کرد من از آنها متشکرم. اعتراض شد، پذیرفت، ان‌شاءالله بقیه هم این کار را کنند. وقتی ما قانون می‌گذاریم، می‌گوییم که قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار تکلیف کرده وقتی شما یک قانونی می‌خواهید تصویب کنیدو مقرراتی می‌خواهید بگذارید، قبل از آن نظر بخش خصوصی را بگیرید. گرفتید؟ نه. حالا برنامه را آوردیم تصویب کنیم، دیدیم بخش خصوصی را؟ نه، بودجه دیدیم؟ نه، کی می‌خواهیم؟ از یک اشتباه‌مان که نمی‌خواهیم دفاع کنیم. یک اشتباهی اتفاق افتاده، نه شما که مخالف تعطیلی شنبه هستید، و منِ موافق تعطیلی شنبه، نه شمای موافق تعطیلی پنج‌شنبه، منِ مخالف تعطیلی پنج‌شنبه؛ موافق نوع تصمیم گیری، چون کارشناسی نبوده، اول بحث فرمایش شما درست بود، کار، چون روند کارشناسی‌اش را طی نکرده و پخته نشده بود، یک تصمیمی آمده روی میز، اگر می‌شد ما هم در آن جلسات بودیم، حرف‌هایمان را عوض این که در رسانه بزنیم، در جلسات کارشناسی راحت‌تر حرفمان را می‌زدیم، ما هم قانع می‌شدیم، دیگر نمی‌نشستیم برای کشور این طور فضا را بگیریم.
سؤال: اگر به ما بفرمایید علت مخالفت شما با تعطیلی روز شنبه‌ها مشخصاً تیتر وار بگویید. یعنی دلایل فرهنگی دارد؟ دلایل دینی دارد؟
مؤمن آرانی: دلایل تغییر نظم فرهنگی با تغییر تقویمی دارد از باب فرهنگی، اجتماعی و سیاسی‌اش بگویم، ولی از باب اقتصادی؛ ضعف استدلال‌هاست.
سؤال: اقتصادی که هیچ، الان فرهنگی، دینی و اجتماعی از نظر شما چه آسیبی می‌زند اگر شنبه‌ها تعطیل شود؟
مؤمن آرانی: اگر شنبه‌ها تعطیل شود، فهم تعطیلات در کشور؛ فهم اقتصادی می‌شود، اقتصادی صرف می‌شود.
سؤال: یعنی چه؟
مؤمن آرانی: یعنی این که معنادهی به تعطیلات ما؛ مثل کشور‌های غربی در تعطیلات هفتگی صرفاً اقتصادی می‌شود. وقتی که صرفاً اقتصادی شد و یک چرخه زمانی هفتگی را مردمان ما به مرور زمان اقتصادی می‌فهمند، به مروری که چرخه‌های معنادهی زندگی مردم در چرخه‌های زندگی که تکرار می‌شود، بر اساس آن مردم زندگی‌های خود را تنظیم می‌کنند، اقتصادی شد، ابعاد دیگر؛ ظرف وجودی انسان در عموم مردم باز نیست که همه را جا بگذارد. منطق تعطیلات تقویمی کشور را منطق و چارچوبش، پایه‌ها و اصولش را تعطیلات شنبه تغییر می‌دهد.
سؤال: آسیب فرهنگی آن چیست؟
مؤمنآرانی: چون تقویم نگهدارنده ساختار‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی یک جامعه است، وقتی منطق آن دچار اختلال و تغییر شد.
سؤال: از چه جهت مختل می‌شود؟ یعنی مثلاً چه کاری می‌شود پنج‌شنبه‌ها؟
مؤمن آرانی: چون نظام معنادهی مردم در حوزه زمانی را تغییر می‌دهد.
سؤال: چه کاری مردم می‌توانند به لحاظ فرهنگی، اجتماعی می‌توانستند پنج‌شنبه انجام دهند که نمی‌توانند شنبه انجام دهند؟
خالقی: یکی از کار‌هایی که دوره رضاشاه شد،  ساعت ما صد سال پیش ساعت ظهرکوک، اذان‌مغرب‌کوک بود، یعنی چه؟ ساعت کاری ما، ساعت بیولوژیک بدن ما، ساعت دینی ما برای انجام فریضه؛ سه ساعت بر هم منطبق بود. من یک مثال روی زمین می‌زنم برای این که ببینید چه آثار گسترده‌ای را یک تغییر فهم ساعت در یک فرهنگ می‌تواند بگذارد؟