به گزارش ایسنا، روزنامه «ترکیه» اوایل ماه جاری میلادی گزارش کرد سامانه اس-۴۰۰ که ترکیه در سال ۲۰۱۹ آن را به رغم سرزنش‌های واشنگتن دریافت کرد احتمالا در مرز این کشور برای مقابله با پهپادهایی که به دست شبه نظامیان پ.ک.ک رسیده‌اند مستقر خواهند شد. اما این سامانه برای مقابله با تهدیدهایی بزرگتری نسبت به پهپادها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیزینس اینسایدر با اشاره به اینکه این سامانه برای سرنگون کردن موشک‌های کروز و بالستیک مورد استفاده قرار می‌گیرد از احتمال تشدید تنش‌ها میان ترکیه و دیگر متحدان در ناتو که همچون آمریکا از خرید این سامانه توسط آنکارا خشمگین هستند، خبر داد.
ترکیه برای خرید اس-۴۰۰ معامله‌ای به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار منعقد کرد. با این وجود این معامله خیلی بیشتر از این رقم برای ترکیه هزینه ایجاد کرد و این کشور حدود ۹ میلیارد دلاری که می‌توانست از محل ساخت بیش از ۹۰۰ قطعه برای زنجیره جهانی تولید جنگنده‌های اف-۳۵ کسب کند را از دست داد.
واشنگتن با استناد به نگرانی درباره احتمال دستیابی تکنیسین‌های روسیه به داده‌هایی که باعث آسیب دیدن قابلیت رادارگریزی این جنگنده می‌شوند، خرید اف-۳۵ را برای ترکیه ممنوع کرد.
آمریکا همچنین آژانس تدارکات نظامی ترکیه را هدف تحریم قرار داد.
ترکیه در ضمن تحمل این مجازات‌ها هرگز سامانه اس-۴۰۰ را عملیاتی نکرده بود. مقام‌های آمریکایی در پی تحویل این سامانه به ترکیه، خطاب به این کشور نسبت به «فعال‌سازی» سامانه هشدار دادند. ترکیه اواخر ۲۰۱۹ اقدام به تست جنگنده‌های اف-۱۶ و اف-۴ خود در برابر رادار اس-۴۰۰ کرده بود. واشنگتن اکتبر ۲۰۲۰ اعلامیه آنکارا درباره اینکه این سامانه را مورد آزمایش قرار می‌دهد محکوم کرد.
به نوشته بیزنس اینسایدر از بعد از آن نشانه‌ای تاکنون از این که اس-۴۰۰ های ترکیه در وضعیت عملیاتی قرار گرفته‌اند وجود نداشت. «خلوصی آکار»، وزیر دفاع سابق ترکیه در نوامبر ۲۰۲۲ گفت آنکارا «هیچ مشکلی با اس-۴۰۰ ندارد» و این سامانه «مستقر و آماده برای استفاده» است.
در صورتی که ترکیه این سامانه را طبق این گزارش در مرز عراق مستقر کند، این به مثابه اولین استفاده عملیاتی آنکارا از این سامانه با گذشت پنج سال بعد از آنکه آن را دریافت کرد، خواهد بود.
«علی باکر»، یک کارشناس امور ترکیه در مرکز ابن خلدون در دانشگاه قطر و از اعضای ابتکار عمل «اسکوکرافت برای امنیت خاورمیانه» در شورای آتلانتیک صحت این گزارش را زیر سوال برد اما امکان چنین کاری توسط ترکیه را مردود ندانست.
«سلیمان اوزرن»، یک استاد دانشگاه آمریکایی و عضو ارشد انستیتوی سیاستگذاری «اوریون» تحلیل کرد ترکیه با استقرار احتمالی اس-۴۰۰، سه هدف اصلی را دنبال می‌کند.
او اظهار کرد: «حزب عدالت و توسعه ترکیه با مستقر کردن آنها و سر و صدای فراوان در مورد آن احتمالا قصد ساکت کردن منتقدان در خانه را دارد.»
اوزرن اضافه کرد: «در درجه دوم آنکارا ممکن است بخواهد به مسکو ثابت کند که همکاری‌های نظامی دو کشور هنوز پابرجا است. در درجه سوم نیز ترکیه با اتخاذ چنین تصمیمی احتمالا قصد ارسال این پیام را نیز به غرب به ویژه آمریکا دارد که موضع آنکارا نسبت به روسیه و ناتو تغییری نکرده است.»
اوزرن خاطرنشان کرد: «مشکل آمریکا این نیست که ترکیه اس-۴۰۰ ها را کجا مستقر کند بلکه مشکل آمریکا این است که این سامانه در مالکیت ترکیه باقی بماند.»
او همچنین تاکید کرد انگیزه آنکارا برای خرید اس-۴۰۰ صرفا سیاسی و در راستای تمایل برای فاصله گرفته ترکیه از ناتو بود. وی افزود: «اما چنین هدفی برای ترکیه غیرقابل دستیابی و غیرواقع‌بینانه است چون ترکیه در سطحی گسترده در سامانه‌های دفاعی ناتو ادغام شده است. تصمیم آنکارا در قبال اس-۴۰۰ باعث ایجاد یک وضعیت شکننده برای خود این کشور شده و این وضعیت هنوز تغییر نکرده است.»
انتهای پیام
