خبرگزاری مهر، گروه استانها - شیرین اسلوب؛ گیاهان دارویی در دل طبیعت در دامنه کوه سبلان عطر و استشمام خاصی به طبیعت مشگین شهر داده است این گیاهان دارویی امروزه کاربرد وسیعی در صنعت داروسازی و نیز طب سنتی یافته و می‌تواند نقش مهمی در حرکت رو به رشد اقتصادهای کوچک از جمله اقتصاد استان اردبیل داشته باشد مشروط بر اینکه این فرصت‌ها شناخته شده و با روش علمی و صنعتی از آن بهره برداری شود.
هم اکنون ۵۰۰ گونه گیاه دارویی در استان اردبیل وجود دارد که اکثر آنها به صورت خودرو در مراتع و مزارع تولید شده و از این تعداد ۲۲ گونه به صورت زراعی کشت می‌شود با این همه اردبیل از جمله استان‌های مستعد کشور برای پرورش انواع گیاهان دارویی محسوب می‌شود.
گونه‌های کشت شده در استان شامل ۹۰ جنس و ۳۵ تیره شامل خانواده نعناعیان، چتریان و کاسنیان و بیشتر علفی، یک ساله، چند ساله و دائمی می‌باشد.
وجود مراتع مملو از گیاهان دارویی از جمله بابونه، گل گاوزبان، گل سرخ، کبر، کاکوتی، قارچ تروفیل، نسترن کوهی، پونه کوهی، شیرین بیان، اسپند، تاج ریزی و دهها نوع گیاه دیگر اردبیل را به بهشت گیاهان دارویی مشهور کرده است.
گل گاو زبان
گل گاوزبان گیاهی علفی و یک ساله است که ارتفاع ساقه آن تا ۶۰ سانتیمتر می‌رسد ساقه آن شیاردار و خاردار و برگهای آن ساده و مخملی، و پوشیده از تارهای خشن است که هنگام چیدن گیاه، گزیدگی ملایمی در دست‌ها احساس می‌شود این گیاه خودرو است که در دامنه کوه‌های البرز می‌روید و دارای گونه‌های زیادی است بخش مصرفی گیاه برگ‌ها و گل‌های آن است.
طبیعت گل گاوزبان گرم و تر است و این گیاه سرشار از آنتی اکسیدان، فلاونوئید، آن تو سیانین، اسید گاما لینولئیک، کولین، ویتامین‌های B، ویتامین C، منیزیم، کلسیم، آهن و پتاسیم می‌باشد برای بهره بردن از خواص درمانی این گیاه گل‌ها و برگهای گل گاو زبان را خشک می‌کنند و از آن برای تهیه چای و دمنوش و عرق گل گاو زبان استفاده می‌کنند.
پونه کوهی
پونه کوهی برگ‌هایی به شکل بیضی کوچک و گل‌هایی به رنگ سفید و یا صورتی دارند خواص پونه کوهی برای درمان بیماری‌ها فراوان است از مهم‌ترین خواص پونه کوهی خاصیت ضد عفونی کنندگی این گیاه دارویی است این گیاه علفی با قامتی کوتاه و شاخه‌های فراوان دارای عطر و طعم تند است که برای پخت و پز و استفاده در طب سنتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آویشن
گیاه آویشن دارای ساختار بوته‌ای، ساقه مستقیم چوبی یا علفی و پرشاخه است که ارتفاع آن به ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و در برخی گونه‌ها تا ۴۰ سانتیمتر می‌رسد برگهای این گیاه معطر، تا حدودی همیشه سبز، تقریباً بدون دم‌برگ یا دارای دم‌برگ بسیار کوتاه است برگهای آویشن بیضی شکل و بسیار کوچک است طعم برگ‌ها تند و تیز است گل‌های این گیاه معمولاً به رنگ‌های ارغوانی کم‌رنگ یا سفید و به شکل لوله‌ای، دو لبه، صمغی و بسیار کوچک هستند گیاه آویشن یکی از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین گیاهان دارویی در ایران است که خواص ضد میکروبی، ضد باکتریایی و ضد نفخ دارد.
بابونه
گل بابونه یکی از گل‌های بسیار زیبا است که فضای کوهستان را برای افراد جذاب و دلنشین می‌کند این گل سفید رنگ در فصل خرداد و مرداد در بسیاری از کوهستان‌ها وجود دارد و معمولاً در زمین‌های زراعی و شنی این گیاه وجود دارد.
خواص دارویی این گیاه شامل از بین بردن سو هاضمه، یبوست، درمان بیماری‌های معده، ضد تشنج، مناسب برای درمان تب و رفع بیماری‌های چشم می‌باشد.
بومادران
بومادران یکی از گیاهان دارویی و التیام بخش موجود در استان اردبیل است این گیاه از فواید و مزایای بسیار زیادی برخوردار می‌باشد که این مزایا شامل مواردی همچون التیام اضطراب، کاهش فشار خون، از بین بردن اضطراب، مرتب شدن قاعدگی و بهبود جزئی آسم می‌باشد.
پنیرک
پنیرک گیاه دارویی استان اردبیل خودرو و علفی با ارتفاع ۴۰ سانتی متر است و برگهای آن به حالت دایره‌ای و دندانه دار هستند این گیاه دارای گل‌های کوچک به رنگ بنفش است و قسمت مورد استفاده آن گل‌های خشک شده می‌باشد.
گیاه دارویی پنیرک برای درمان گرفتگی صدا، التهاب‌های تنفسی، رفع جوش‌های پوستی، بیماری‌های کلیوی، عفونت‌های مثانه و سوزش مجاری ادرار، اسهال خونی، سرفه‌های شدید، درمان برونشیت و استفراغ، درد گلو، بواسیر، دل پیچه، سردردهای یک طرفه شدید، ورم لوزه‌ها و آنژین مفید است.
ختمی
گیاهی چند ساله، علفی و خودرو است که ارتفاع آن به دو متر می‌رسد. برگهای آن به حالت دایره‌ای و دندانه دار هستند. گل‌های آن به رنگ صورتی، قرمز و سفید است که برای روکش داروها استفاده می‌شود. گل، میوه و ریشه آن مصرف دارویی دارد. گل ختمی گلی کاملاً خوراکی است.
گیاه ختمی که از گیاهان دارویی استان اردبیل است دارای خواص درمانی بی شماری است که از آن جمله می‌توان به درمان زخم معده، یبوست، اسهال، درد و تورم غشاهای مخاطی، بهبود گردش خون، درمان اختلالات تنفسی، درمان مشکلات گوارشی، شیر افزا، از بین بردن سنگ‌های کلیه و تب بر اشاره کرد.
بیدمشک
درخت یا درخچه ای زینتی است و دارای سنبله‌های پر مانند و اسانسی معطر می‌باشد گل‌های گیاه دارویی بید مشک قبل از برگهای آن ظاهر می‌شوند اسانس بید مشک از میوه که همان سنبله‌ها هستند گرفته می‌شود که به آن عرق بید مشک می‌گویند.
طبیعت گیاه دارویی بید مشک سرد و تر است این گیاه دارویی به عنوان تقویت کننده قلب، درمان کم خونی، تقویت کننده اعصاب، تقویت کننده دستگاه گوارش، تقویت کننده قوای جنسی و ملین به کار می‌رود دارای خواص ضد درد و ضد تب می‌باشد برای درمان اسهال، بیماری‌های روماتیسمی، بیماری‌های عصبی، افسردگی، دردهای عضلانی، دفع انگل‌ها و کرم‌های معده و روده، آرتروز، عفونت‌های سرماخوردگی و سردرد به کار می‌رود.
کاسنی
کاسنی گیاهی دارویی با گل‌های آبی یا ارغوانی است که دارای عمری چند ساله است. ارتفاع این گیاه به یک متر می‌رسد. تمامی بخش‌های کاسنی اعم از ریشه و برگ مصرف دارویی دارند.
یکی از گیاهان دارویی پرخاصیت استان اردبیل است. برگ تازه کاسنی سرشار از ویتامین ث است. عرق گیاه دارویی کاسنی قلب، کبد و کلیه را فعال می‌کند. مصرف این گیاه دارویی سبب کاهش کلسترول خون می‌شود. کاسنی به عنوان بهترین تصفیه کننده خون شناخته می‌شود. برای از بین بردن تب، دفع سموم کبد، درمان التهابات معده، پاک کردن مجاری ادراری، درمان گلو درد، تورم مفصلی، پاک کردن دستگاه گوارشی و درمان یبوست و در کنترل و کاهش وزن مؤثر بوده و دارای خواص ضد نفخ و کاهنده قند خون افراد دیابتی است. همچنین دارای خاصیت ادرار آور است، برای تقویت معده مفید و در درمان بیماری یرقان کاربرد دارد و مشکلات صفراوی را نیز بر طرف می‌کند.
بارهنگ
بارهنگ گیاهی چند ساله با ارتفاع حدود ۱۰ تا ۷۰ سانتی متر دارای برگهای پهن وتخم مرغی شکل است. گل‌های این گیاه سبز مایل به قهوه‌ای است. دانه‌های این گیاه تیره رنگ کوچک و تخم مرغی شکل است.
یکی از گیاهان دارویی استان اردبیل است که دارای خواص فراوانی است. برگهای تازه ی بارهنگ، خواص ضد باکتریایی قوی دارند. از مهم‌ترین خواص این گیاه دارویی می‌توان به خاصیت ضد التهاب، ضد باکتری، تسکین التهاب مجاری تنفسی، کاهش دهنده چربی خون، مسهل، ملین، ادرار آور، درمان کننده زخم‌ها، درمان دیسمنوره، کنترل کننده قند خون و درمان زخم معده اشاره کرد.
یه گزارش خبرنگار مهر، وجود گیاهان دارویی خواص و فواید فراوانی برای داشتن یک زندگی سالم است با وجود این خواص دارویی بسیاری از گیاهان توسط دانشمندان مشخص شده اما ساکنان محلی به طور خود جوش از زمانهای قدیم با تکیه بر تجربه‌ای که کسب کرده‌اند از این گیاهان جهت مداوای بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌کردند بطوریکه به گفته خود اهالی منطقه، اسانس و بوی این گیاهان باعث ترغیب و جذب آنها به سمت گیاهان دارویی شده است و بعدها دانشمندان پی به این گیاهان برده و ترکیبات آنها را تعیین کرده‌اند وابستگی شدید انسان به گیاهان بویژه از جنبه‌های غذایی و دارویی او را وادار کرده است تا در هر مرحله از تمدن خود به اشکال مختلف نسبت به شناسایی و جمع آوری گیاهان اقدام کند.
