خبرگزاری مهر،گروه جامعه: در دهههای اخیر، موضوع انتقال پایتخت از جمله مباحث مهم در حوزه مدیریت شهری و سیاستگذاری کلان کشورها بوده است. انتقال پایتخت به معنای جابهجایی مرکز سیاسی، اداری یا اقتصادی یک کشور از شهری به شهر دیگر است؛ تصمیمی که معمولاً در پی چالشهایی چون تمرکز بیش از حد جمعیت، ترافیک سنگین، آلودگی هوا، فرسودگی زیرساختها و آسیبپذیری در برابر بحرانها مطرح میشود.
در بسیاری از کشورها، از جمله برزیل، قزاقستان، نیجریه و مصر، دولتها برای کاهش فشار بر پایتختهای قدیمی و ایجاد توازن در توسعه منطقهای، اقدام به احداث یا انتقال مرکز سیاسی خود کردهاند. در ایران نیز بحث انتقال پایتخت، بهویژه از تهران به عنوان شهری با تراکم بالا و مشکلات متعدد زیستمحیطی و زیرساختی، سالهاست که مورد توجه کارشناسان و مسئولان قرار دارد.
این طرح نهتنها جنبه فنی و اقتصادی دارد، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی آن نیز بسیار گسترده است. از این رو، موضوع انتقال پایتخت همواره با پرسشهایی درباره مزایا، چالشها، هزینهها و پیامدهای اجرایی همراه بوده و به یکی از موضوعات بحثبرانگیز در عرصه تصمیمگیری ملی تبدیل شده است.
علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران به خبرنگار مهر گفت: هر زمان که نقصی، کوتاهی یا مشکلی در تهران یا کشور به وجود آمده، این حرفها دوباره مطرح شده است.
نادعلی ادامه داد: به نظر ما نظرات مخالف قویتری از نظر کارشناسی و فنی در این زمینه وجود دارد. بحث تمرکززدایی از مرکز، بحث درستی است و ما هم معتقدیم همه چیز نباید در پایتخت متمرکز باشد. اما اینکه جایگاه پایتخت از مرکز ایران به نقطه دیگری منتقل شود، با توجه به کمبود منابع آب، ملاحظات امنیتی و مسائل دیگر، هزینههای بسیار بیشتری نسبت به فایدههای آن دارد.
سخنگوی شورای شهر تهران تأکید کرد: بهتر است به جای انتقال پایتخت، بیشتر به توسعه امکانات عمومی در تهران بپردازیم تا شهر برای اقشار فرودست، طبقه متوسط و دیگر شهروندان قابلزیستتر شود. همچنین باید توجه بیشتری به مراکز استانها، روستاها و مناطق خارج از پایتخت داشته باشیم تا مردم در آن مناطق ماندگار شوند و تمرکز جمعیت و امکانات بهصورت طبیعی به نقاط دیگر کشور منتقل شود.
وی افزود: پایتخت میتواند در جای خود باقی بماند، اما برخی از وزارتخانهها و نهادهای رسمی کشور میتوانند در استانهای مختلف، شعب و جایگاههای قویتری داشته باشند تا پاسخگوی مردم باشند. به این ترتیب، بدون جابهجایی پایتخت هم میتوان به هدف عدم تمرکز دست یافت.
